częściej „diagnostyczna”, rzadziej wykrywa ziarninę zapalną, tkankę nowotworową lub inną znamienną dla choroby podstawowej.
Obraz rentgenowski akroosteoliz idiopatycznych jest bardzo podobny lub identyczny jak w niektórych osteolizach objawowych, np. w twardzinie lub jamistości rdzenia, i wykazuje całkowite zniknięcie całej kości, np. paliczka, jego części obwodowej lub środkowej. Pozostała kość może być nie zmieniona lub, częściej, jest sopelkowato zniekształcona. Utkanie kostne w akroosteolizach idiopatycznych jest najczęściej, lecz nie zawsze, nie zmienione, w objawowych — często osteoporotyczne lub, rzadko, zagęszczone.
Najważniejsze są różnice kliniczne: akroosteolizy objawowe stanowią zwykle część akropatii, tj. znacznych zmian rąk, rzadziej stóp, w uogólnionych chorobach przebiegających z zaburzeniami neurotroficznymi. zwłaszcza ukrwienia i czucia, często z martwicami i owrzodzeniami tkanek miękkich. Akroosteolizy samoistne przebiegają bezboleśnie, bez zmian w skórze, układzie naczyniowym i nerwowym i mogą z nieznanych przyczyn ulec poprawie. Bywają osteoiizy objawowe w chorobach konstytucjonalnych, np. w pycnodysostosis, które nie sprawiają dolegliwości i nie dają zmian skórnych.
Ustalenie rozpoznania, definicji i granic pomiędzy osteolizą objawową a idiopatyczną nie zawsze jest łatwe i podana wyżej charakterystyka jest schematyczna. Szczególnie wydaje się oczywiste, że w osteolizach idiopatycznych muszą istnieć zmiany neurotroficz-ne powodujące zaburzenia ukrwienia, a cytowane dalej zestawienie podaje uwarunkowanie genetyczne i towarzyszące osteolizom nieprawidłowości innych narządów oraz miejscowe zmiany skórne.
Ryc. 296. Osteolizą objawowa w przebiegu sklerodcrmy. Bezodczynowe zniszczenie wielu paliczków.
OSTEOL1ZY IIJIOPATYCZNE 365