Geoida - to bryja, której powierzchni) przebiega wszędzie prostopadle dofcśerunkti siły ciężkości z uwzsjędnicnicm zmian tej siły wywołanych ukształtowaniem pionowym powierzchni ziemskiej
Kolo wielkie - powstaje na powierzchni kuli ziemskiej w wyniku przecięcia jej płaszczyzną przechodzącą przez środek kuli ziemskiej Promień koła wielkiego równa się promieniowi kuli ziemskiej.
Kolo małe- koło uzyskane ra powierzchni kuli ziemskiej w wyniku przecięcia jej płaszczyzną nic przechodząca przez środek kuli ziemskiej. Promienie kół małych ją mniejsze od promienia kuli ziemskiej.
Sfera niebieska - kula o nieskończenie wielkim promieniu powstała w wyniku rzutowania kuli ziemskiej w przestrzeń kosmiczną.
Oś św iata - wzdłużna oś ziemska w nieskończoności
Kula współecntryczna kula mąjąca wspólny środek z imąkulą
Biegun niebieski pur.kt przebicia sfery niebieskiej przez jej oś obrotu (oś świata). Oznaczone Północ i Potulnie.
Równik niebieski - rzut równika ziemskiego na sfera niebieską.
Wysokość biegunowa luk południka niebieskiego zawarty między widocznym biegunem, a jego rzutem na płaszczyznę horyzontu astionomicznego. Jest równa co do wartości kątowej szerokości geograficznej obserwatora.
Zenit - punkt na niebie dokładnie ponad pozycją obserwatora. Jest jednym z dwóch miejsc przecięcia lokalnej osi pionu ze sferą niebieską
Nadir - punkt na sferze niebieskiej położony dokładnie naprzeciwko zenitu. Znajduje się prostopadle pod horyzontem i jest najniżej położonym punktem sfery niebieskiej.
Horyzont astronomiczny—jest to koło wielkie na kuli niebieskiej którego płaszczyzna przechodzi przez środek Ziemi i jest prostopadły do linii pionu obserwatora.
Linia pionu obserwatora - jest to linia prosta łącząca miejsce obserwatora z geometrycznym środkiem Ziemi.
Horyzont pozorny obserwatora - jest to kolo mnie na kuli niebieskiej którego płaszczyzna jest równoległa do płaszczyzny horyzontu astronomicznego i przechodzi przez oczy obserwatora.
Widnokrąg astronomiczny - jest to kolo małe na kuli niebieskiej, którego płaszczyzna jest równoległa do płaszczyzny horyzontu astronomicznego i znajduje się poniżej jego płaszczymy o w artość obniżeni) w idnokręgu i dla obserwatora o wysokości oczu a nad poziomem morza.
I dnia w idnokręgu - granica widoczności w płaszczyźnie horyzontu. Lina pozornego zetknięcia nieboskłonu z powierzchnią ziemi.
Południk niebieski - rzut miejscowego połuditka geograficznego na sferę niebieską Koło wielkie przechodzące przez oba bieguny oraz zenit i nadir.
UKŁAD HORYZONTALNY (poziomy):
Płaszczyzna podstawowa w układzie horyzontalnym (poziomym) to płaszczyzna horyzontu astronomicznego. Dzieli sfero niebieską na półkulę widoczną z zenitem i niewidoczną z nadircm.
Oś układu to linia pionu obserwatora (linia zccit-nadir)
Kola wielkie przechodzą przez zenit i nadir, są prostopadle do płaszczyzny horyzontu astronomicznego. Są to wertykały (koła wierzchołkowe),
Górny południk niebieski obserwatora - łuk południka niebieskiego na półkuli widocznej.
Dolny południk niebieski obserwatora - łuk południka niebieskiego na półkuli niewidocznej.
I wertykał - koło wierzchołkowe, którego płaszczyzna jest prostopadła do płaszczyzny południka niebieskiego, oraz przechodzi przez Zenit. Nadir oraz E i W,
Almukantaraty (równoleżniki wysokościowe) koła małe, których płaszczyzna jest równoległa do płaszczyzny podstawowej tj. płaszczyzny horyzontu astronomicznego.
Rok świetlny-
Kula niebieska - jest miejscem geometrycznym wszystkich ciał niebieskich jednakowo oddalonych od punktu środkowego znajdującego się w środku Ziemi.
Płaszczyzna rów nika niebieskiego - płaszczyzna prostopadła do osi świata i przcclwdząca przez środek Ziemi. Płaszczyzna równika przecina się z, powicr/chniąZicmi po kole wielkim, które nazywa się równikiem ziemskim, s kulą niebieską po kole, które nazywa się równikiem niebieskim.
Wysokość astronomiczna ciała niebieskiego (h*) współrzędna pionowa układu horyzontalnego, łuk koła wierzchołkowego przechodzący przez dane cało niebieskie do linii almukantaratu. Osiąga wartości od 0* do W*. W zenicie osiąga wartość 90*. Ciała niebieskie poniżej horyzontu mają wartości ujemne.
Odległość żeni tal na (z) - jest to łuk kola wierzchołkowego pomiędzy zenitem a danym ciałem niebieskim, stanowi dopełnienie wysokości astronomicznej do 90*.
2 = 90*-hs 0*<~2<= ISO*
Azymut ciała niebieskiego - łuk horyzontu astronomicznego liczony od północy w kierunku na E, do koła wierzchołkowego danego ciała niebieskiego.