0000124 (4)

Kazimiera Milanowska, Danuta Konieczna, Marian Gudzio

SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA OSÓB Z ZESPOŁEM BÓLÓW KRZYŻA

z Kliniki Rehabilitacji Instytutu Ortopedii i Rehabilitacji AM w Poznaniu Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. J. Tomaszewska Dyrektor Instytutu: prof. dr .4. Senger

Wydolność statyczna i kinetyczna naszego organizmu zależy przede wszystkim od postawy ciała, tj. układu poszczególnych odcinków ciała w pozycji pionowej oraz od sprawności układu mięśniowo-nerwowego kształtującego postawą naszego ciała. Głównym trzonem postawy ciała jest miednica i kręgosłup. Wzajemne ustawienie względem siebie tych dwóch odcinków ciała oraz sprawność i siła mięśni tułowia i pośladków rzutuje przede wszystkich na postawę ciała, oraz ogólną sprawność fizyczną danej jednostki.

Badania kliniczne 80 chorych leczonych w Klinice Rehabilitacji AM w Poznaniu z powodu zespołu bólów krzyża związanych z rozpoznaniem dyskopatia, obejmowały również ocenę sprawności fizycznej tych osób. Badano za pomocą mostka tensometrycznego silę mięśni prostego brzucha, prostownika grzbietu i pośladkowego dużego, a więc głównych mięśni tworzących tzw. gorset mięśniowy. Siłę tych mięśni badano przed rozpoczęciem leczenia usprawniającego, po ustąpieniu ostrego stanu bólowego i po 6-cio tygodniowym usprawnianiu. Szczególnie niskie wartości siły przy pierwszym badaniu wykazał mięsień prosty brzucha, przeciętnie 4 kG. Najsłabsze mięśnie brzucha miały osoby, które prowadziły siedzący tryb życia i u których występowała nadwaga. Mięśnie grzbietu i pośladkowy duży wykazywały również niskie wartości, przy ocenie ich siły, średnia siły dla prostownika grzbietu wynosiła 7 kG, a dla mięśnia pośladkowego wielkiego 5 kG.

Tabela I

Lokalizacja bólu

Wiek	Liczba	Lędźwio wo-krzy żowy	Szyjny współist.	Cały kręgosłup	Promieniowanie do k.k.d.
14 -25	32	22	* 5	10	18
26—40	35	23	2	11	16
40—60	13	6	1	7	3

Mała sprawność fizyczna, jaką spostrzegaliśmy u badanych przez nas chorych, może być częściowo tłumaczona dolegliwościami, które występowały nie tylko w dolnym odcinku kręgosłupa, ale również w odcinku szyjnym i całym kręgosłupie (tab. I). W grupie najmłodszych chorych prawie połowa przypadków miała bóle również w odcinku szyjnym lub całym kręgosłupie. Podobny układ dolegliwości występował w grupie wiekowej II i III. W obrazie radiologicznym poza wykładnikami uszkodzenia krążka międzykręgowego stwierdzało się nie-