11

Przykłady wykonania izolacji urządzeń 11 klasy ochronności: a) z izolacją dodatkową, b) z izolacją wzmocnioną, c) z obudową izolacyjną; 1 - część czynna, 2 - izolacja podstawowa, 3 - obudowa izolacyjna, 4 - izolacja dodatkowa, 5 - izolacja wzmocniona.

Ochrona przez zastosowanie urządzenia 11 klasy ochronności

*    Ochrona przez zastosowanie urządzeń drugiej klasy ochronności ma na celu niedopuszczenie do pojawienia się niebezpiecznego napięcia dotykowego na częściach przewodzących dostępnych urządzeń elektrycznych w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej i jest realizowana przez stosowanie izolacji ochronnej.

*    Urządzenia II klasy ochronności oznacza się symbolem (dwa kwadraty, jeden w drugim).

Ochrona przez zastosowanie izolowania stanowiska

Ochrona polegająca na izolowaniu stanowiska ma na celu zapobieżenie równoczesnemu dotknięciu części przewodzących, które

mogą mieć różne potencjały w wyniku uszkodzenia izolacji podstawowej części czynnych.

■    stanowisko powinno mieć podłogi i ściany izolowane,

■    części przewodzące dostępne powinny być oddalone od siebie i od części przewodzących obcych na odległość nie mniejszą niż 2 m, odległość ta może wynosić 1,25 m jeżeli urządzenia znajdują się poza strefą zasięgu ręki, albo

■    zostały umieszczone bariery między częściami przewodzącymi dostępnymi, a częściami przewodzącymi obcymi zwiększającymi odległość między tymi częściami do 2 m, albo

3 części przewodzące obce są izolowane lub odizolowane od ziemi w sposób zapewniający dostateczną wytrzymałość mechaniczną i elektryczną (2000V) (rysunek),

■    na izolowanym stanowisku nie powinno umieszczać się przewodu ochronnego.

Ochrona przez zastosowanie izolowania stanowiska: 1 - podłoga izolowana; 2 - ściany izolowane.

Rezystancja podłóg i ścian w każdym punkcie pomiarowym nie powinna być mniejsza niż:

■    50 kQ jeżeli napięcie znamionowe instalacj i nie przekracza 500 V,

■    100 kQ jeżeli napięcie znamionowe przekracza 500 V. Izolowanie stanowiska jako środek ochrony dodatkowej można stosować w pomieszczeniach nie narażonych na działanie wilgoci.

Ochrona przez zastosowanie separacji elektrycznej Separacja elektryczna ma na celu galwaniczne oddzielenie obwodu odbiorczego od sieci zasilającej. W wyniku tego prąd rażeniowy nie płynie, gdyż nie ma drogi powrotnej.

Aby ten środek był skuteczny, nie można obwodu wtórnego uziemiać ani łączyć z innym obwodem. W zasadzie z transformatora separacyjnego należy zasilać tylko jeden odbiornik. Dopuszcza się zasilanie więcej niż jednego odbiornika z jednego transformatora separacyjnego, ale konieczne są wtedy połączenia wyrównawcze pomiędzy odbiornikami, które mają za zadanie wyrównać potencjały pomiędzy obudowami odbiorników.

Połączenia wyrównawcze

Zastosowanie połączeń wyrównawczych ma na celu ograniczenie napięć występujących pomiędzy różnymi częściami przewodzącymi do wartości dopuszczalnych długotrwale w danych warunkach środowiskowych.

Każdy budynek powinien mieć połączenia wyrównawcze główne.

Wyróżnia się następujące połączenia wyrównawcze;

■    połączenia wyrównawcze główne,

■    połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe),

■    połączenia wyrównawcze izolowane nieuziemione.

Połączenia wyrównawcze główne- wykonuje się w każdym budynku, umieszczając w najniższej kondygnacji główną szynę uziemiającą (zacisk), do której są przy łączone:

■    przewody ochronne PE lub ochronno-neutralne PEN,

■    przewody uziemiające E,

■    metalowe rury oraz metalowe urządzenia wewnętrznych instalacji: wody zimnej, wody gorącej, ścieków, centralnego ogrzewania, gazu, klimatyzacji, metalowe powłoki kabli energetycznych itp. (połączenia wyrównawcze z instalacjami komunalnymi muszą być uzgodnione z ich właścicielem).

■    metalowe elementy konstrukcyjne budynku takie jak zbrojenia itp.

Elementy przewodzące doprowadzone z zewnątrz budynku (rury, kable) powinny być połączone do głównej szyny uziemiającej możliwie jak najbliżej miejsca ich wprowadzenia.

Połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe)- wykonuje się w pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem prądem elektrycznym np.:

■    w pomieszczeniach wyposażonych w wannę lub/i basen natryskowy,

■    w pomieszczeniach wymienników ciepła, hydroforni, w kotłowniach, w pralniach,

■    w gospodarstwach rolnych i ogrodniczych,

■    w miejscach, w których nie ma możliwości zapewnienia skuteczności ochrony przez samoczynne wyłączenie zasilania.

Połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe) powinny obejmować wszystkie części przewodzące jednocześnie dostępne, przyłączone do wspólnej szyny (zacisku), takie jak: