160 jpeg

! Krupmn. M. ObttKcId. ESetnowui mieufcynatmtemn, Teoria i polityia T I. Warszawa 200S IN 97K-S.MI M4XI4-0.0 l>> WN PWN 2(1117

144 CZĘŚĆ i Teoria wymiany międzynarodowej

Czy zagraniczne cła są zawsze niekorzystne dla kraju, a zagraniczne subsydia eksportowe zawsze korzystne? Niekoniecznie. Nasz model przedstawia świat składający się z dwóch krajów - inny kraj eksportuje to dobro, które importują Stany Zjednoczone, i na odwrót. W rzeczywistym święcie złożonym z wielu krajów zagraniczny rząd może subsydiować eksport dobra, które konkuruje z eksportem amerykańskim; takie zagraniczne subsydium z pewnością pogorszy tenns of IntJe Stanów Zjednoczonych. Dobrym przykładem jest tu subsydiowanie przez Europę eksportowanych dóbr rolnych (zob. rozdział 8). Jest i taka ewentualność, że jakiś kraj może obciążyć cłem dobro, które importują również Stany Zjednoczone, co obniża cenę tego dobra (w Stanach) i przynosi korzyść gospodarce amerykańskiej. Musimy więc uściślić nasze wnioski wynikające z analizy dwóch krajów: subsydia do eksportu dóbr, które Stany Zjednoczone importują, są korzystne kila tego kraju, podczas gdy cła skierowane przeciwko eksportowi amerykańskiemu przynoszą Stanom Zjednoczonym straty.

Pogląd, że subsydiowana zagraniczna sprzedaż do Sianów Zjednoczonych jesi dla nich korzystna, nie jest popularny. Kiedy zagranicznym rządom zarzuca się, że subsydiują eksport do Stanów, to amerykańska opinia publiczna i politycy uznają to za nieuczciwą konkurencję. Toteż kiedy Departament Handlu ustalił, że europejskie rządy subsydiowały eksport stali do Stanów Zjednoczonych, rząd amerykański zażądał podniesienia cen dostaw. Ze standardowego modelu handlu wynika, że kiedy zagraniczne rządy subsydiują eksport do Stanów Zjednoczonych, właściwą odpowiedzią z punktu widzenia amerykańskiego interesu społecznego powinno być wysłanie im listu dziękczynnego!

Oczywiście nigdy się tak mc dzic|c, głównie zc względu na wpływ subsydiów eksportowych na podział dochodu w Stanach Zjednoczonych. Jeśli Europa subsydiuje eksport srali do Stanów Zjednoczonych, większość mieszkańców tego kraju odnosi korzyść z powodu tańszej stali, jednak pracownicy przemysłu stalowego, właściciele hut stali oraz pracownicy przemysłu w ogóle mogą nic być zadowoleni.

Podzi.il dochodu wewnątrz krajów. Zagraniczne cła lub subsydia zmieniają wzgłęd nc ceny dóbr. Takie zmiany silnie wpływają na podział dochodu z powodu nic mobilności czynników produkcji oraz różnic w czynnikochlonności różnych gałęzi przemysłu.

Na pierwszy rzut oka kierunek oddziaływania Ceł i subsydiów eksportowych na względne ceny, a zatem na podział dochodu, wydaje się oczywisty. Clo bezpośrednio wpływa na podwyższenie wewnętrznej względnej ceny dobra importowanego, podczas gdy subsydium eksportowe ma bezpośredni wpływ na podwyższenie wewnętrznej względnej ceny dobra eksportowanego. Jak jednak stwierdziliśmy wyżej, cla i subsydia eksportowe mają pośredni wpływ na krajowe terma of trade. Efekt tenns of trade może jednak doprowadzić do paradoksalnej sytuacji. Cło może tak bardzo poprawić tenns of trade kraju, a więc rak bardzo podnieść względną cenę eksportowego dobra na rynkach światowych, że nawet jhi obciążeniu ciem wewnętrzna względna cena dobra importowego spada. Podobnie subsydium eksportowe może pogorszyć tenns of trade tak bardzo, że wewnętrzna względna cena dobra