166 167

166    o

VI

©

©

©

WY

£

£4-

Rys. 5.48. Przerzutnik monostabilny zbudowany z bramek: NATO i przebiegi napięć w różnych punktach układu

wiadać logicznej 1. Stąd konieczność różniczkowania impulsów wyzwalających, Jeżeli nie są one odpowiednio krótkie.

W serii 74 produkowane są następujące przerzutnikl monostabilne:

1    x przerzutnik monostabilny 74121, 74122

2    x przerzutnik monostabilny 74125, 74221

Oprócz 74121 wszystkie pozostałe przerzutnik! monostabilne mają wejście Reset wymuszające powrót do stanu stabilnego, czyli umożliwiająca dowolne skracanie impulsu wyjściowego.

Ponadto w przerzutnikach 74122 i 74125 czas trwania stanu niestabilnego liczony Jest od momentu pojawienia się ostatniego impulsu wyzwalają-ęego. Impuls wyjściowy można więc przedłużać o czas wyznaczony zewnętrznymi elementami R i C, podając w trakcie Jego trwania nowy impuls wyzwalający (retrigerable one shot).

|5.7.2. Przerzutnik astabilny

Przerzutnik ten, pokazany na rys. 5.49, Jest generatorem przebiegu prostokątnego. Czasy trwania sygnału 0 i 1 na wyjściu zaletą od stałych cza-' sowych R1C1 i R2C2.

Dobry przerzuta ile a stabilny można izyskać łącząc dwa scalone przerzut-nilci monostabilne tak, aby powrót jednego z nich do stanu stabilnego powodował przejście drugiego w stan niestabilny i odwrotnie. Jeżeli zaplanowane czasy trwania 0 i 1 na wyjściu znacznie się różnią, to należy zastosować przerzutaikl typu 74122 lub 74123, gdyż przy użyciu 74121    można

ny

uzyskać współczynnik wypełnienia przebiegu wyjściowego nie większy niż 90%.

W serii 74 produkowany jest układ 74124 zawierający dwa generatory impulsów prostokątnych.

5.7.3. Przerzutnik Schmitta

Ha rys. 3*90 podany jest schemat przerzutnika Schmitta oraz Jego charakterystyka przejściowa.

Rys. 5*50. Schemat i charakterystyka przejściowa przerzutnika Schmitta

sta-

Dla napięcia wejściowego Uj <1,3 V przerzutnik znajduje się nie 1 (0_Q h 2,4 V). Wzrost powy-    —

żej 1,3 V powoduje skokową (dodat-nie sprzężenie zwrotne) zmianę stanu układu na Q = 0. Przejście od 3 = 0 do Q x 1 następuje po zmniejszeniu napięcia wejściowego do

Rys. 5-51. Asynchroniczny przerzutnik U jako układ Schmitta

Uj < 1 V. Różnica napięć wejściowych wywołujących zmiany stanu wynika z różnych wartości napięcia sprzężenia zwrotnego podawanego na wejście bramki 31 w obu stanach. Zarówno położenie Jak i szerokość pętli histeęezy zależy od stosunku oporności R1/R2. Jeżeli żaden z tych parametrów nie je3t istotny, to przerzutnik Schmitta można zbudować z samych bramek jako asynchroniczny przerzutnik U. Pokazano to na rys. 5.51.