187

druk według tekstu autorskiego OPRACOWANEGO W ₁₉91 R. NA £eSS

snmrru bibliotekoznawstwa i infor-

UW (OPUBLIKOWANEGO Z LICZNYMI ZNIEKSZTAŁCENIAMI W PRACY ZBIOROWEJ „BIBLIOTEKA I INFORMACJA W SYSTEMIE EDUKACJI-. WARSESTSE *■ 16-31).

pOKUMENTACJA I INFORMACJA W NAUKACH SPOŁECZNYCH ¹ (ze szczególnym uwzględnieniem Polski)

Podstawowym założeniem przyjętym w tym opracowaniu jest teza, że dokumentacja i informacja (naukowa) stanowi integralną część każdej nauki', rozumianej zarowno jako działalność (proces badawczy), jak i wynik tej działalności (prace naukowe). Analogicznie — termin „dokumentacja i informacja (naukowa)” oznacza zarówno działalność — dokumentacyjno-infor-macyjną Gub naukowo-informacyjną) — jak i wytwory tej działalności

—    prace dokumentacyjno-informacyjne (lub naukowo-informacyjne).

1. ROZWÓJ PROBLEMATYKI DOKUMENTACJI I INFORMACJI W NAUKACH SPOŁECZNYCH NA TERENIE MIĘDZYNARODOWYM

Jak wiadomo, potrzeba organizacji dokumentacji i informacji naukowej jako wyodrębnionej dziedziny działalności wystąpiła najwcześniej w naukach ścisłych, przyrodniczych i technicznych, dla których szybkie udostępnianie wyników badań naukowych stanowi niezbędny warunek postępu wiedzy oraz jej zastosowań w praktyce życia społecznego, zwłaszcza gospodarczego. Dlatego też, tak w poszczególnych krajach, jak i na terenie międzynarodowym, powstawały od końca XIX w. instytucje i organizacje zajmujące się dokumentacją i informacją, przede wszystkim w aspekcie potrzeb specjalistów nauk ścisłych i technicznych, tj. dokumentacją i informacją naukowo-techniczną [5, s. 51-73]. Jednakże już w ostatniej dekadzie ubiegłego stulecia pojawiają się pierwsze próby zorganizowania w skali międzynarodowej informacji bibliograficznej dla nauk społecznych: w 1893 r. starania H. La Fontaine^fa i P. Otleta, współtwórców Międzynarodowego Instytutu Bibliograficznego (poprzednika dzisiejszej Międzynarodowej Federacji Informacji i Dokumentacji

—    FID) doprowadziły do powstania w Brukseli Międzynarodowego Biura

1

Tennio ..nauki ąsoteczne", rozumiany szeroko, obejmuje równi ci nauki humanistyczne. Liczby w icktóc w nawiasach kwadratowych odpowiadają kolejnym pozycjom Bibliografii podanej na końcu pracy.

¹ Teza ta nie jest nowa. Na konferencji nt. informacji naukowej, zorganizowanej w 1948 r. prze/ Brytyjskie Towarzystwo Królewskie (Royal Society), wyrażono opinię, że dokumentaliści specjaliści w określonej dziedzinie wiedzy powinni być uznani za pracowników nauki i traktowani tak umo, jak ich koledzy zatrudnieni bezpośrednio przy pracach badawczych w danej dziedzinie Jest to konsekwencja uznania działalności dokumentacyjno-informacyjnej za istotną część procesu naukowo-badawczego. JPodobne stanowisko zostało przedstawione w 1963 roku, w memoriale dotyczącym organizacji informacji naukowej w Stanach Zjednoczonych (LZW, Welnberg Rrpon), w którym podkreślono sprawę odpowiedzialności badaczy za właściwy rozwój i organizację informacji w poszczególnych dziedzinach nauki uznając. Ze działalność dokumcutaeyj DO-informacyjna jest integralną częścią pracy badawczej • 99, 103].