10

Uwaga: Przyjmując z tabl. 16 pręt o wymiarach 10x 63 mm (h <6,4 cm), otrzymamy    > k_tJ (warunek wytrzymałościowy nic będzie speł

niony), Zastosowanie pręta o wymiarach nic ujętych w labk 16 (np* b~65 mm) wymaga dodatkowej obróbki/której unikamy* stosując b = 70 mm-

Zadanie 7A

Obliczyć wymiary sprężyny śrubowej naciskowej z drutu okrągłego, wykonywanej ze stali 75. Warunki pracy sprężyny: maksymalne obciążenie robocze // = 240 N>strzałka ugięcia / < 22 mm. Założyć współczynnik kształtu <5= 10 oraz moduł sprężystości poprzecznej (} — 0,8-10⁵ MPa.

Zadanie 7.2

Sprężyna śrubowa naciskowa o wymiarach P—20 mm i d — 2,5 mm, wykonana z drutu patentowanego (fortepianowego), pracuje w Cyklu.odzerowo tętniącym. Obliczyć dopuszczalne obciążenie sprężyny oraz liczbę czynnych zwojów, jeśli maksymalne ugięcie sprężyny powinno wynosić f— 12 mm.

Zadanie 73

Sprężyna śrubowa naciągowa o wymiarach D = 45 mm i d — 6 mm jest obciążona siłą i* = 700 N. Dobrać odpowiedni materiał oraz obliczyć liczbę zwojów, jeżeli maksymalne wydłużenie sprężyny/ = 40 mm, .Przyjąć moduł sprężystości poprzecznej ii = 0,83 ■ I0⁵ MPa_r

Zadanie 7,4

Na podstawie tablicy 35 dobrać wymiary sprężyny śrubowej naciskowej, Ula której wstępne napięcie F_p = 100 N, maksymalne obciążenie roboczo-Z⁷,. - 400 N_f skok roboczyX = 30 mm

Zadanie 73

Sprężyna śrubowa naciskowa o wymiarach D= 15 mm i d = 3 nim jest poddana obciążeniu siłą F_k = 300 N. Na podstawie tabl. .35 obliczyć liczbę zwojów czynnych, jeżeli maksymalny skok roboczy sprężyny wynosi / = 7 mm.

e

Zadanie 7,6

Sprężyna plaska (rys. 7.6) o przekroju proslokąfnym i długości /=?■ 150 mm jest odgięta na wymiar a = 30 mm, Vrzy obciążeniu sprężyny siłą F= 500 N sl miłka ugięcia f,_UftX = 6 mm.' Obliczyć wymiary przekroju poprzecznego'sprężyny wykonanej ze stali 75_? przyjmując moduł Younga £ ■ ■ 2,! 5 ul O⁵ MPa.

Rys. 7,6. Do żuduu 7,6 i 73

/jutowe 7.7

Oblic?ye wymiary przekroju poprzecznego sprężyny wykonanej z pręki o przekroju: u) kwadratowym* b) okrągłym, przyjmując wszystkie pozostałe parametry według zadania 7.6, Podać^-wnioski wynikające z potów na ni a pól przekrojów i strzałek ugięcia,

Wskazówka. Wymiary prętów wyznaczyć z warunku wytrzymałościowego na zginanie i sprawdzić rzeczywiste strzałki ugięcia przy obliczonych wymiarach.

/jadanie 7.8

Sprężyna plaska (rys. 7.6) o wymiarach przekroju poprzecznego 2^8 mm i długości 1 = 120 mm jesl obciążona siłą lą działającą w cyklu odzerowo tętniący nu Materiał — stal 65G, Modni; Younga £ = 2,15- L0* Mtki. Obliczyć dopuszczalne ugięcie oraz maksymalne obciążenie danej sprężyny.

Zadanie 7*9

Sprężyna płaska (rys, 7.4} o przekroju prostokątnym .12x50 mm i długości 1 = 400 mm jest .obciążona siłą F ■■■■ 6000 N, działającą w cyklu odzerowo tętniącym. Sprężyna jest wykonana zestali tiOSGH, Moduł Younga E 2,15 ^ 10⁵ MPa. Sprawdzić wytrzymałość oraz obliczyć maksymalne ugięcie sprężyny.

Zadanie 7.10

Oblie/yć wymiary przekroju poprzecznego piór resoru (rys. 7,5) obciążonego siłą F — 10 kN. Strzałka ugięcia powinna wynosić/--- 60 mm. Długość obliczeniowa piór resoru I_(t= 500 mru, liczba piór f? = 7. Materiał — stał 50I1G. Założyć K = '[,3 i moduł-Younga E 2*15^J10⁷¹ MPa.

8* PRZEWODY RUROWE i ZAWORY

8.1* PRZEWODY RUROWE

Przewody rurowe służą do przesyłania na odległość cieczy, gazów, pap ciał .sypkich i ich mieszanin. Są one znormalizowane* W normach są przede wszystkim określone średnice nominalne J9_jr przewodów* (w rurach stalowych — średnicą zewnętrzne D_z oraz grubości ścianek; litry), wartości ciśnień p_n oraz sposoby łączenia rur (najczęściej są siosowanc połączenia kołnierzowe). Materiały stosowane na rury są podane w podręczniku [19]. Rury stalowe bez szwu stosuje sic w odpowiedzialnych konstrukcjach, np_r w instalacjach kotłowych. Rury stalowe ze szwem (spawane lub zgrzewane) stosuje się powszechnie przy ciśnieniu do 5 MPa, W tablicach 36 i 37 są podane wymiary rur stalowych według PN-74/H-74207 i PN-74/H-74209. Wymiary przyłączeniowe kołnierzy (zależnie od stosowanych ciśnień nominalnych) są podane w PN-72/H-7430G (tabl. 38),

141