1 7

Przykład 14.1

Obliczyć wymiary .kola zębatego z zębami normalnymi, w którym: liczba zębów 2 — 10. moduł m = 5 mm, kąt przypora a₀ = 20°.

Rozwiązanie -

Ponieważ, z <; z,,, należy zastosować przesunięcie zarysu-. Zakładamy, że podcięcie zarysu zębów jest niedopuszczalne, wobec tego współczynnik przesunięcia zarysu

7

.17

1.7—1.0 ’.....17 ~

se; 0,42

.Przesunięcie zarysu

X = x ■ m — 0,42 ■ 5 — 2,1 mm

Obliczamy średnice kola

A—m-z— 500= 50 min

\d_a = m(z+2)+2X - 5(10+2)+2'2,1 - 64,2 mm

.Mf=. m{z-2,5)+2X = 5(10-2,5)+2-2,1 = 41,7 mm

Pr/.y założeniu, że niewielkie podcięcie zarysu jest dopuszczalne, otrzymamy , = !=£_.+++A „0.24

17    . 17    '

X -■ Wm = 0,24'5 = 1,2 inrn ,d — m-z= 5 -10 = 50 mm

A_a~ m(z-\-2)+2X = 5(10-l"2)+2-1,2 = 62,4 tnm *l_f= m(z-2,5)+2A = 5(1.0-2,5)+2-1,2 = 39,9 mm

Przykład J4.2

'Obliczyć wymiary kola zębatego z zębami normalnymi, przyjmując: liczbę zębów z = 20, moduł m — 8 mm oraz kąt przypora a₀ = 15°.

Rozwiązanie

25. Zakładamy, że niewieb

■Przy kącie przypora a₀ — 15° — z_s = 30 oraz.4 kie podcięcie zarysu jest dopuszczalne. Współczynnik przesunięcia zarysu wynosi

0,17

z\-z _ 25-20    5

”z7~ “    30' ⁼ 30

194

Przesunięcie zarysu ■ .

X — ■ m — 0,17 ■ f» — 1,36 nim

Przyjmujemy X — .1,4 tu ni i obliczamy średnice kola:

ii— m-z— 8-20 — 160 mm

d_a = m(z4- 2)-|-2 A = 8(204-2)4-2■ 1,4 = 178,8 mm ' ,

<l_f ^ m (r- 2,5)4 2X = 8(20-2,5)+ 2-1,4 = 142,8 mm

Przykład 14.3

Dokładne pomiary zniszczonego kola zębatego wykazały, że średnica podstaw d_r = 80,8 mm oraz wysokość zęba /i.= 18 mm. Od tworzyć podstawowe wymiary kola.

Rozwiązanie

Olą zębów' normalnych h = 2,25 m, a więc

h 18    ‘

m - = -    =^8 mm

2,25.. 2,20

Znając wartość modułu, obliczamy liczbę zębów z zależności

dj- — hi (z— 2,5) stąd

d_f „ „    80,8 „

r = ■ ■' 4-2.5 = ---4-2.5 a-. 12.6 m '    .    8

Otrzymany wynik świadczy, że w tym kole zębatym stosowano przesunięcie zarysu. Ponieważ z < sj,, możliwe było tylko stosowanie dodatniego przesunięcia zarysu. Wynika stąd, że teoretyczne wymiary kola byłyby mniejsze; czyli kolo ma 12 zębów.

Obliczamy przesunięcie zarysu

(I,- fu(z—2,5)4-2.X‘ - 80,8 mm

stąd

2X - 80,8-8(12-2,5) - 4,8 mm

v ^ wa A —-    — 2.4 mm

o

n*

195;