201011211893

Andrzej Koch

jeśli upłynęły już terminy do wniesienia powództwa o stwierdzenie ^yażnośd, to osoby legitymowane mogą nieważność uchwały podnieść .^jSj _zarzut w innym procesie i de facto osiągnąć podobny efekt, jaki wyliby wyrok stwierdzający nieważność (art. 252 § 4 k.s.h.). Rozwiązanie powyższe oparte jest na założeniu, iż wyrok stwierdzający nieważność „ta charakter deklaratoryjny (ustalający) i przyczyna nieważności uchwały (sprzeczność z prawem) nie odpada tylko dlatego, iż nie wytoczono na aas powództwa. Dopuszczalne jest więc powoływanie się na nią w celu obrony w procesie (zarzut). Okoliczności te nie zachodzą w przypadku niewniesienia w terminie pozwu o uchylenie uchwały. Wyrok uchylający ma charakter konstytutywny (kształtujący) i jego brak stanowi przeszkodę | powoływaniu się na nieistnienie (wadliwej) uchwały. Ustalający charakter powództwa o stwierdzenie nieważności sprawia, iż - na podstawie art. 189 Itp.c. - mógłby z nim wystąpić każdy, kto ma w takim ustaleniu interes prawny. Stwarzałoby to niebezpieczeństwo rozszerzenia kręgu osób, które byłyby uprawnione do wniesienia takiego pozwu. Z drugiej strony - kryterium interesu prawnego mogłoby ograniczyć możliwość skorzystania z tego środka przez legitymowanych na podstawie art. 250 k.s.h. Dlatego Kodeks spółek handlowych wyraźnie wyłączył zastosowanie art. 189 Lp.c. wobec powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały (art. 252 k.s.h.). Omawiane niebezpieczeństwo nie pojawia się w przypadku pozwu o uchylenie uchwały. Nie jest to bowiem powództwo o ustalenie (do którego stosuje się art 189 k.p.c.), lecz o ukształtowanie stosunku prawnego.

4. Organy nadzoru spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 4.1. Fakultatywny i obowiązkowy nadzór

Ustanowienie instytucjonalnego nadzoru w postaci wyodrębnionego organu wyposażonego w kompetencje w tym zakresie - w przeciwieństwie do spółek akcyjnych - nie jest ani regułą, ani bezwzględną koniecznością. Osobowe elementy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, których przejawem jest m.in. przysługujące wspólnikom prawo osobistej kontroli i nadzoru nad działalnością spółki (a zwłaszcza zarządu), sprawiają, iż nadzór instytucjonalny nie jest w zasadzie niezbędny. Ustanowienie organów nadzoru i kontroli ma w spółkach z o.o. charakter fakultatywny - poza wyraźnie wskazanymi przez ustawę sytuacjami, w których ich powołanie jest obligatoryjne. Należy tu przede wszystkim przypadek przewidziany w art. 213 § 2 ks.h. Przepis ten stanowi, iż powołanie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jest konieczne w spółce z o.o., której kapitał zakładowy jest wyższy aniżeli 500 000 zł, a wspólników jest więcej niż 25. Obowiązek powołania organów nadzoru przewidują niekiedy przepisy pozakodeksowe¹¹.

zarzut

nieważności

uchwały

wyłączenie zastosowania art. 189 k.p.c.

wyjątkowy

charakter

nadzoru

instytucjo

nalnego

1

Np. art 18 ustawy z dnia 20 grudnia 19% r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 z Nr 9, poz. 43 zpóźn.żm.y¹

343