ROZDZIAŁ 7 Międzynarodowe przepływy czynników produkcji 233
W okresie między dwoma dużymi faiami migracji imigranci raczej nie oddziaływali •w istotny sposób na gospodarkę amerykańską. Było tak z dwóch powodów. Po pierwsze. byli dość nieliczni. Po drugie, prawd imigracyjne zezwalało na przyznawanie wiz zgodnie ze strukturą etniczną społeczeństwa z 1920 roku. W rezultacie większość imigrantów pochodziła z Kanady i Europy, a eh poziom wykształcenia byt zbliżony do poziomu wykształcenia mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Jednak po 1965 roku imigranci napływali głównie z Ameryki Łacińskiej i Azji. gdzie pracownicy są - przeciętnie - zdecydowanie niżej wykształceni niż przeciętny pracownik amerykański.
Poniższa tabeta ilustruje ten etekt pokazuląc stosunek liczby migrantów do pra cewników urodzonych na terenie Stanów Zjednoczonych według poziomu wykształcenia w latach 1980 i 1990. Jak widać z tabeli. relac,a imigrantów do pracowników miejscowych 'wzrosła we wszystkich kategoriach, ale najsilniejszy wzrost dotyczył pracowników, którzy nie mieli ukończonej szkoły średniej. A zatem migracja, przy pozostałych czynnikach niezmienionych, sprawiała, że zwiększała się obfitość nisko wykształconych pracowników i jednocześnie nasrał się niedobór pracowników o wysokich kwalifikacjach. Nasuwa się przypuszczenie, że imigracja mogła być czynnikiem, który w tym okresie wpłynął na zwiększenie się zróżnicowania płac między osobami o wyższych i niskich kwalifikacjach.
Nie jest to lednak pełny obraz sytuacji Abstrahując od procesu imigracji, w ciągu dziesięciolecia zwiększył się odsetek amerykańskich pracowników z wykształceniem poniżej średniego, a wzrósł odsetek osób przynajmniej z wykształceniem wyższym licencjackim. A zatem na ogół. mimo że zasób pracowników z wysokimi kwalifikacjami zwiększy! się w badanym okresie, wzrosły także ich względne place - prawdopodobnie na skutek zmian technologicznych, które powodowały wzrósł promu z tytułu wykształcenia.
Wykształcenie |
Imcranci jako odsetek pracujących urodzonych • USA. 1980 |
Imagrano jako odsetek pracujących urodzonych w USA. 1990 |
Zmiana 1980-1990 |
Poniżej credrusge |
12.? |
26.2 |
1A.0 |
Średnie |
z,a |
6.1 |
1.7 |
Niepełne wyższe |
5.8 |
6.9 |
1.1 |
Pełne wywz-(Itccrcjactoe) |
7.5 |
9.7 |
2.2 |
Źroero r.eorg* Bof.oo, Richard freeman, Lawr«nc8 Katz, S»vtM>e tor th? Etioct o! tmm)tr*Vor\ on Labo' Marle*. "American Eccoynic Renew’, maj 1996
Międzynarodowe przepływy kapitału są bardzo ważnym elementem międzynarodowego systemu gospodarczego. Analizę tych przepływów można by przeprowadzić w sposób podobny do analizy mobilności siły roboczej i czasem się to robi. Występują tu jednak także dość istotne różnice. Kiedy mówimy o międzynarodowej mobilności siły roboczej, jest jasne, żc pracownicy rzeczywiście fizycznie przenoszą się z jednego kraju do innego. Międzynarodowe przepływy kapitału nic są tak proste. Kiedy mówimy o przepływach kapitału ze Stanów Zjednoczonych do Meksyku,