201106024044

Tomasz Grodzki

ODMA OPŁUCNOWA

Odma opłucnowa (łac. pneumothorax) to obecność powietrza w jamie opłucnej.

W warunkach prawidłowych jama opłucnej stanowi szczelinę pomiędzy opłucną ścienną a trzewną, zawierającą jedynie niewielką ilość płynu surowiczego. Istnieje wiele podziałów odmy, między innymi w zależności od umiejscowienia czy kontaktu komory odmowej z otoczeniem. Według tego kryterium odmę możemy podzielić na:

1)    zamkniętą - powietrze dostaje się do opłucnej przez niewielki zazwyczaj otwór, ulegający samoistnemu zasklepieniu (np. pęknięcie niewielkiego pęcherzyka rozedmowego lub stan po nakłuciu płuca cienką igłą);

2)    otwartą - powietrze jest w stanie wpadać i wypadać z jamy opłucnej, ale ruch powietrza w obie strony jest równoważny. Odma tego typu może spowodować groźne powikłanie pod postacią migotania śródpiersia (są to wahadłowe ruchy śródpiersia, które mogą doprowadzić do odruchowego zatrzymania akcji serca - ryc. 19);

a)

b)

Kyc. 19. Schemat sytuacji oddechowej w odmie otwartej: a) wdech; b) wydech (wg W. Rzepeckiego)

3) wentylową (zwana też prężną lub zastawkową) - przy każdym wdechu mechanizm zastawkowy powoduje ruch powietrza w jedną stronę - do jamy opłucnej, co skutkuje szybkim wzrostem ciśnienia w jamie opłucnej, a to z kolei powoduje przesunięcie śródpiersia na stronę zdrową, ucisk na duże pnie żylne biegnące