5 03

156    6. Łączniki niskonapięciowe

156    6. Łączniki niskonapięciowe

Rys. 6.19. Charakterystyki prądów ograniczonych wkładek topikowych Bu-Wto, 6 : 63 A

instalacyjne,

—    stacyjne (wielkiej mocy),

—    dobezpieczeniowe,

—    aparatowe,

—    specjalne.

Największe znaczenie i najszersze zastosowanie mają bezpieczniki zaliczane do dwóch pierwszych grup. Bezpieczniki dobezpieczeniowe mają specjalną konstrukcję przystosowaną do umieszczania ich w wyłącznikach i mają za zadanie rozszerzenie zakresu stosowania takich łączników do obwodów,'w których spodziewane wartości prądów zwarciowych przekraczają zdolności wyłączalne wyłączników.

Bezpieczniki aparatowe, budowane na prądy od kilkudziesięciu miliamperów do kilku amperów, służą do zabezpieczania urządzeń pomiarowych, odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz obwodów' pomocniczych.

Bezpieczniki specjalne (bezpieczniki trakcyjne, samochodow-e itp.), podobnie jak bezpieczniki aparatowe, nie są w niniejszej książce dokładniej omawiane.

6.6.2. Bezpieczniki instalacyjne

Bezpiecznik instalacyjny składa się z podstawy (gniazda) z pokrywą i wstawką kalibrowaną oraz wkładki topikowej mocowanej w gnieździe za pomocą wkręcanej główki bezpiecznikowej (rys. 6.20).

Wkładka topikowa składa się z porcelanowego korpusu, wewnątrz którego jest umieszczony topik zgrzany obustronnie z okuciami, oraz drut wskaźnika zadziałania z oczkiem i sprężynką. Na okuciu wkładki, od strony wskaźnika zadziałania, jest podawany prąd i napięcie znamionowe wkładki. Wstawki kalibrowane i/nicmożli-wiają instalowanie wkładek bezpiecznikowych o prądach znamionowych większych niż to początkowo zostało dobrane. Wstawki są wymienne.

Rys. 6.20. Bezpiecznik instalacyjny: 1 — gniazdo, 2 — wkładka bezpiecznikowa, 3 — wstawka kalibrowa, 4 ■— główka

Bezpieczniki instalacyjne są budowane na prądy znamionowe od 6 do 200 A o charakterystykach szybkich (Bi-Wts) oraz zwlocznych (Bi-Wtz). Zwarciowa zdolność wytączalna bezpieczników' instalacyjnych przy prądzie przemiennym do 500 wynosi 50 kA.

Bezpieczniki instalacyjne służą do zabezpieczania przed skutkami zwarć odbiorników przemysłowych i komunalnych oraz obwodów odbiorczych i linii zasilających o niezbyt dużych prądach znamionowych i roboczych oraz prądach zwarciowych nie przekraczających zdolności wytączalnych. Często stanowią zabezpieczenie przeciążeniowe przewodów.

Bezpieczniki małogabarytowe są pod względem konstrukcyjnym zbliżone do bezpieczników instalacyjnych, chociaż różnią się niektórymi szczegółami. Gniazda bezpiecznikowe tych bezpieczników są znacznie mniejsze od gniazd bezpiecznikowych instalacyjnych o takich samych prądach znamionowych. Wkładki bezpiecznikowe są wykonane w postaci porcelanowych cylindrów o długości 50 mm i średnicy ok. 13 mm. Produkowane są wkładki na napięcie 500 V i prądy od 2 do 25 A o charakterystykach szybkich (Bi-Wtms) oraz zwlocznych (Bi-Wtmz). Zdolność wytączalna wkładek małogabarytowych przy napięciu 380 V wynosi 100 kA. Bezpieczniki małogabarytowe mogą być instalowane w miejscach, w których dotychczas są stosowane bezpieczniki instalacyjne w gniazdach bezpiecznikowych 25 A.

6.6.3. Bezpieczniki stacyjne

Bezpieczniki stacyjne, nazywane również bezpiecznikami wielkiej mocy, składają się z ceramicznej podstawy z zamocowanymi uchwytami szczękowymi wraz z zaciskami przyłączowymi oraz z wkładek bezpiecznikowych wykonanych z ceramicznego korpusu o kształcie prostopadłościanu wypełnionego piaskiem kwarcowym. Do korpusu wkładek są przymocowane specjalnymi śrubami styki nożowe służące do połączenia ze szczękami podstawy (rys. 6.21).

Bezpieczniki stacyjne są budowane na prądy znamionowe od 6 do 630 A o charakterystykach szybkich (Bu-Wts) oraz zwlocznych (Bu-Wto). Zdolność wy-łączalna bezpieczników stacyjnych wynosi od 60 do 125 kA przy 500 V prądu przemiennego w zależności od wartości prądów znamionowych wkładek. Bezpieczniki stacyjne służą do zabezpieczenia przed skutkami zwarć przemysłowych i komunalnych urządzeń elektrycznych pracujących w obwodach, w których występują bardzo smaczne prądy zwarciowe lub duże prądy znamionowe (transformatory, linie zasila-