3 Uzupełnij tabelę n.i podstawie tekstu podin miii-.i (podrozdz ).’ i)
Elementy komórkowe gąbek |
1 iiilkc |.t |
Archeocyty |
niezróżnicowane, totlpotnncjalne komórki mogące się przekształcać we wszystkie typy komórek lub w komórki płciowe |
Pinakocyty | |
Kolenocyty |
nieruchome gwiaździste komórki pełniące funkcję oporową w mezoglei |
Choanocyty | |
Amebocyty | |
Skleroblasty |
komórki, wewnątrz których powstają i rozwijają się poszczególne elementy szkieletu gąbek |
AU. Przeczytaj tekst.
Gąbki zazwyczaj są obojnakami, komórki rozrodcze rozwijają się bezpośrednio w mezoglei. Plemniki są wyrzucane na zewnątrz ciafa gąbki przez otwór odpływowy. Zapłodnienie i wczesny rozwój zarodka odbywają się w mezoglei. Następnie larwa opatrzona wicią wydostaje się przez otwór odpływowy do wody, osiada na dnie i przekształca w osobnika dorosłego. Gąbki często rozmnażają się przez pączkowanie, a osobniki potomne zwykle nie oddzielają się od macierzystego i w ten sposób powodują powstawanie i rozrost kolonii. Jesienią w mezoglei komórki ameboidalne skupiają się i tworzą oddzielne twory zwane gemulami. Każda gemula zbudowana jest z wielokomórkowej masy otoczonej dwiema warstwami rogowymi, pomiędzy którymi znajduje się warstewka powietrza. Gdy zimą ciało macierzystej gąbki zamiera, gemule opadają na cii ki. .i wiosną masa komórkowa wydostaje się z gemuli, przytwierdza do dna i prze! lali a się w gąbkę.
(Na podstawie Doglel W. A 'on/nu/a /'< ■ -/. /ri/om /‘iw, Warszawa 1986)
t A i) Pr/wht.iw w po*.1,i< I •.< hrm.itu opKinn w Ir poMihy fo/mn.i-MUl.i się ijąhnk.
Rozmnażaniu '.ly gąbrk
b) Podaj, jaki rodzaj zapłodnienia (zewnętrzne czy wewnętrzne) występuje u gąbek. Odpowiedź uzasadnij.
() Podaj, jaki typ rozwoju (prosty czy złożony) występuje u gąbek. Odpowiedz uzasadnij.
d) Wyjaśnij, jakie znaczenie dla gąbek ma zdolność wytwarzania gemmul 15. Przeczytaj opis odżywiania się gąbek, a następnie wykonaj poniższe pole cenią.
Sposób odżywiania się gąbek ma szczególne znaczenie ekologiczne Gąbki liliiuM od 100 do 2000 litrów wody na dobę na 10 cm5 ciała zwierzęcia, tak więc są im turalnym filtrem wody. Pochłaniają z niej wapń, krzem, bakterie, martwą /.iwlr.l nę organiczną i pewne ilości innych zanieczyszczeń, pod warunkiem, że Ich •;!«.- v nie jest niewysokie i nie przekracza wartości krytycznych dla gąbek, a) Wyjaśnij, dlaczego gąbki są wykorzystywane jako bioindykatory.
b) Oceń znaczenie ekologiczne gąbek