bio2

ucho

zewrurzne

1

Ujtat

fale akustyczne

kowadełko

błona Reiss nera

Rys. Schemat przekroju poprzecznego ślimaka (z widocznym narządem Cortiego) ^{w u U} wewnętrznym człowieka 208

1

* jej autorem jest Bekesy

•    uhonorowany za nią w 1961 r. Nagrodą Nobla

« dotyczy zagadnienia zamiany fal ciśnienia płynu w uchu wewnętrznym na

impulsację nerwową

•    ruchy śródchłonki powodują w kanale ślimaka słabe prądy wirowe

•    poruszają one rzęskami komórek nabłonkowych narządu Cortiego

•    odkształcanie rzęsek drażni mechanicznie komórki i ulegają one

depolaryzacji

•    impulsy elektryczne przekazywane są neuronom czuciowym

•    częstotliwość drgań akustycznych decyduje, jakie prądy wirowe zostaną wytworzone i w którym miejscu ślimaka

•    pozwala to rozróżniać dźwięki o różnej częstotliwości i natężeniu

•    dźwięki niskie pobudzają szczyt ślimaka, dźwięki wysokie - podstawę

• fale akustyczne zostają zamienione na wahania potencjału elektrycznego • jak w mikrofonie

♦ dźwięki najwyższe pobudzają komórki słuchowe najbliżej podstawyJM a najniższe w okolicy jego wierzchołka    ^llriala.

Natężenie dźwięku mierzone jest w decybelach (dB). Próg słyszalności HyjJH (progowa wartość natężenia dźwięku), powyżej 85 dB dźwięki odbieram, ° ^ nieprzyjemne, powyżej 140 dB odczuwamy ogromny ból i następnie u** J*** narządu Cortiego.    '^CIU{'

♦ fala ciśnienia w przychlonce spowodowana przez drgania strzet|3B przenosi drgania na błonę okienka ślimaka (okienko okrągłe)

• inaczej nie powstałaby rozchodząca się fala ciśnienia, gdyż p|_yny bardzo trudno ściśliwe

ucho    ucho

środkowe    wewnętrzne

I

\||    schody przedsionka

^nloiocztk slrzenuączko ^ (zprzychlonką) schody bębenka

(z pr/ychlonką)

Iracka słuchowa

Rys. Schemat budowy ucha

przewód ślimakowy błona pokrywajipa

błona podstawna schody bębenka

Jnne drogi docierania fal akustycznych do ucha wewnętrznego

przewodnictwo kostne

*    . drgania na przychłonkę przenoszone są poprzez kości czaszki

. dlatego mając zatkane uszy i trzymając zegarek w zębach można usłyszeć jego tykanie

_#    przez ucho środkowe

• bez udziału kosteczek słuchowych . przez okienko ślimaka (tzw. okienko okrągłe) jylechanizin fizjologiczny procesu słyszenia (funkcjonowania i roli ślimaka) próbuje tłumaczyć teoria fal posuwających się („biegnącej fali”)

Potencjał mikrofonowy - tzw. mikrofonowy efekt ślimaka

♦    zjawisko elektryczne

♦    wnętrze komórek słuchowych wykazuje ujemny ładunek

•    około -80 mV

♦    potencjał śródchłonki w stosunku do przychłonki

•    dodatni, około +80mV

• śródchlonka zawiera w przybliżeniu 30 razy więcej jonów K i 10 razy mniej jonów Na⁺ niż przychłonka

♦    całkowita różnica potencjałów między rzęskami komórek słuchowych obmywanych przez śródchłonkę wynosi około 160 mV w stosunku do wnętrza •eh ciała komórkowego

♦    zjawisko to wpływa na transformację bardzo słabej energii fal akustycznych na zjawiska elektryczne w receptorze

♦    ^efekt mikrofonowy

209