239
OBLICZANIE GRANIC
Dla uproszczenia zapisu możemy zakreślić kółkiem ogólny wyraz ciągu, narysować strzałkę i na jej końcu zapisać liczbę równą granicy tego ciągu. Na przykład obliczenia z pierwszego przykładu podanego na poprzedniej stronie można zapisać w następujący sposób:
3 0 0
Ćwiczenie B. Oblicz lim an, a następnie lim —, jeśli:
77 — co 77 — co Cln
a) an = 5" b) a„ = n3 c) u„=-(|)" d) an=-n3
Przykłady podane w ćwiczeniu B są ilustracją pewnej ogólnej własności:
Jeśli lim \a„\ = +oo, to lim = 0.
n—co 77—00 un
Z powyższej własności wynika, że jeśli ciąg (an) jest rozbieżny do +oo lub do
to lim i = 0.
77 — co w77
-00,
Ćwiczenie C. Oblicz lim an oraz lim b„. Jak myślisz, ile wynosi lim (a„ + b„), a ile
77—00 77—co 77-00
lim(a„ • b„)7
77—00
a) an = ńi, b„ = n2 b) a„ = -n5, bn = ~n7 c) a„ = 2", bn = 5”
Oto własności granic ciągów' rozbieżnych do +oo lub do -oo.
Jeśli lim a„ = + oo i lim bn = +00, to lim(a„ + b„) = +°o, a także lim a„ ■ bn = +oo.
77 — 00 77 — 00 77 — co 77 — oo
Jeśli lim an = -oo i limb„ = -oo, to lim (an + bn) = -oo, a także hm (an ■ b„) = +oo.
77 — 00 77 — 00 77 — 00 77 —oo
Ćwiczenie D. Oblicz lim an oraz lim bn. Jak myślisz, ile wynosi lim(o„ + b„), a ile
77—co 77—00 77—co
lim(a„ ■ b„)?
77—00
a) a„ = n2, bn = 3 + p b)an = -n3, bn = 5-^ c) a„ = -n2, bn=-3 + ~?
Jeśh lima,, = +oo i hm b„ = g, gdzie g e R, to lim(a„ + b„) = +oo,
77 — 00 77 — co 77-00
jeśli ponadto g > O, to lim (an ■ g) = +oo, a jeśli g < O, to lim (an ■ g) = -oo.
77-00 77 — co
Ćwiczenie E. Pierwszą z własności podanych powyżej można zapisać w następujący sposób: Przy n — oo, jeśli a„| — co, to ^— 0. Zapisz w podobny sposób pozostałe własności.