kretnych skoków mieszanych. Dobór -ich i sposób wykonania powinny mieć wyraźny cel, a poprąwność wykonania musi być egzekwowana do maksimum. Aby skok się udał, poszczególne jego fazy, a więc: rozbieg, odbicie ze współpracą ramion, lot — przed i po odbiciu z rąk, doskok, muszą być poprawnie wykonane.
Rozbieg i odbicie są zasadniczymi warunkami prawidłowego wykonania wszystkich skoków. Przy nauczaniu skoków mieszanych należy od razu wymagać silnego i odpowiednio krótkiego odbicia oraz pewnego lądowania i przechodzenia nad przyrządem, wybierając do tego prostsze formy skoków. Wysokość przyrządu powinna być taka, ażeby rozbieg był rzeczywiście konieczny. Zbyt duża wysokość przyrządu nie powinna przeszkadzać ćwiczącemu w koncentracji uwagi na prawidłowym wykonaniu skoku. Opanowanie poprawnego odbicia z odskoczni i pierwszej fazy lotu po odbiciu decyduje co najmniej w 50% o dobrym skoku. Odbicia uczy się, stosując cały szereg ćwiczeń przygotowawczych, do których należą wszystkie skoki wolne bez wymachu i z wymachem ramion, podskoki w miejscu ze wsparciem rąk o przyrząd (szczeble drabinki), przeskoki przez skakankę na podłożu i na odskoczni, wyskoki dosiężne po odbiciu się z odskoczni itd.
Uczyć należy także nas koku na mostek z góry z odpowiednim cofnięciem ramion, jako fazy przygotowawczej przed właściwym wymachem ramion w przód w momencie samego odbicia. Lot powinien być wykonany z niewielkim wygięciem tułowia, przy czym głowa jakby „prowadzi ruch", nogi natomiast „pozostawia się za sobą". Dochwyt przyrządu rękami powinien być wykonany z góry. Błędem jest, jeżeli dochwyt nastąpi na początku przyrządu, gdyż odbicie rękami skierowane jest wtedy w stroną przeciwną kierunkowi lotu, co często zmusza skaczącego do przetrzymywania dłoni na przyrządzie. Lot w tym wypadku zostaje zahamowany, a skaczący ląduje tuż za przyrządem.
Doskoku pbunóż {po locie) za przyrządem wyucza się przez skoki wolne najpierw do przysiadu podpartego, następnie do przysiadu, a wreszcie przez skoki w głąb do półprzysiadu, wymagając szybkiego wyprostu bezpośrednio po doskoku, który powinien być ustany! i zatrzymany. Nie można pozwolić na to, by ćwiczący odszedł z maty równocześnie z powstaniem czy wyprostem z półprzysiadu. Powinien on po wyproście do postawy zatrzymać się na moment w bezruchu z umownymi położeniem ramion;
W celu uzyskania dynamicznego odbicia się z odskoczni i energicznego odbicia rękami ód przyrządu wprowadzić należy skoki z krótkiego rozbiegu, którego także trzeba nauczyć. Technika dobrego rozbiegu wiąże się z prawidłowością odbicia. Rozbieg musi być wykonany na palcach, ze swobodną, poprawną pracą ramion i nóg. Poprawność tę można opanować przez stosowanie biegów i przebieżek oraz! odpowiednio dobranych ćwiczeń nóg, na przemian z chodem; Natomiast sam rozbieg do skoków należy zawsze rozpoczynać z postawy zasadniczej, żądając od ćwiczącego chwilowego skupienia myśli przed rozbiegiem. Początek rozbiegu jest powolny i stopniowo przyspieszany. Jego długość i szybkość uzależnione są od rodzaju skoku. Niemniej w trakcie nauczania stosuje się początkowo krótki, złożony z 3-—5 kroków rozbieg, potem stopniowo wydłuża się go do 10—15 kroków. Zasadę skróconego rozbiegu zaleca się stosować przy nauczaniu poszczególnych faz większości skoków. Zbyt szybkie przejście do pełnego rozbiegu nie sprzyja nauce dobrego odbicia, a nawet ją utrudnia; Trzeba więc zachować pewną proporcję między długością rozbiegu i umiejętnością odbicia.
Po opanowaniu rozbiegu i odbicia z mostka w skokach prostych należy przejść do nauczania skoków z zamachu. Dla doskonalenia zamachu i wysokiego haskoku można stosować w końcowych etapach nauczania różne przeszkody przed właściwym przyrządem, jak: sznur, piłki lekarskie, poprzeczki itp. Stosowanie przeszkód w pierwszych etapach nauczania, kiedy ćwiczący nie opanował struktury ruchowej skoku, jest błędne. Jedynie w doskonaleniu sposoby te pozwalają na zwiększenie amplitudy zamachu oraz na kształtowanie ruchu i panowania w locie, co także wymaga specjalnego przygotowania;
Najistotniejszą jednak fazą skoku jest sam lot, którego specyfikę wykonania określa się jako „cechę” skoku.
161
11 — Gimnastyka sportowa