img008 (5)

sprężysta i lepka, stanowią dwa skrajne przypadki odpowiedzi na naprężenie zewnętrzne, -między którymi może być nieskończenie wiele odpowiedzi pośrednich. Najprostszym przykładem takiej odpowiedzi jest zachowanie się substancji z tzw. granicą płynięcia. Dopóki przyłożone naprężenie jest niższe od pewnej wartości granicznej, dopóty- substancja odkształca się jak ciało stałe sprężyste. Jcżełi natomiast przyłożone naprężenie jesfKw żśzc od granicy płynięcia, to substancja zachowuje się jak płyn lepki.

Szczególnym przedmiotem badań współczesnej reologii są układy f&śrdziej złożone, wykazujące równocześnie cechy sprężyste i lepkie, nazywane: substancjami Icpkosprężystymi. Ściśle rzecz biorąc, substancje te mogą być tuBo lępkosprężyśiymi ciałami stałymi (tzn. sprężystymi ciałami stałym, które w trakcie deformacji wykapiją pewne efekty lepkie wynikające z dyssypacji energii), albo płynami sprężystolepkimn|fzn. lepkimi płynami, które wykazują pewne efekty sprężyste).

Rodzaj odpowiedzi substancji poddawanej 11 ap rę/eu uPtfal eży od skali czasowej przeprowadzonego eksperymentu, to znaczy, że c^a dwóch różmeh. odpowiednio dobranych, przypadków odkształcenia ta sama substancja mifż^raz wykazywać odpowiedź lepką, a innym razem odpowiedź sprężystą. Co więcej, tjcst^ogólną zasadą, że im wolniejsza jest deformacja, tym odpowiedź jest bliższa oc^(Xjw^7tdepk i ej. a im szybsza deformacja tym jest bliższa odpowiedzi sprężystej. Takie zach^ąpicwynika ze struktur)' molekularnej substancji (rozciągnięcie wiązań między cząstccźtekuu. powodujące odpowiedź sprężystą, jest bardzo szybkie: ruch cząsteczki jednej^wgłtof^jruglcj. który powoduje odpowiedź lepką, wymaga znacznie dłuższego czasu).

Myślą przewodnią reologii jes^o. że%łasności mechaniczne ciał rzeczywistych są wynikiem udziału poszczególnych iupd^*^W»stych w ogólnym zachowaniu się materiałów. Istnieje wiele modeli mectanic&wjn obrazujących własności reologicznc ciał lepkosprężyslych: model ciała Kelyiha Volg1a (rys. 4a). model cieczy Maxwella (rys. 4b). model ciała Binghama (rys. 4c).