IMG025 (8)

tytuł oryginału IERN6 MICH VtERSTEHEN

O Copyright for the Poftih edition by Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawo 1981

Z niemieckiego tłumaczył mgr Benon Wasielewski

Recenzent doc. dr hab. med, Witold Tluchowski

Rodaktar mgr Anno Plewa

Redaktor techniczny Danuta Jastrzębsko

Korektor Justyna Jackowska

Projekt okładki Bogusław Orliński

Nr iow.

ISBN 83-200-0399-7

PAŃSTWOWY ZAUAO WYDAWNICTW ICKAttKICH WAJtSZAWA MB1

WyOMle I. MakM    #*ł

ObtsMt ertu wytf. t,7. wi drak. IA mlu. v.n*ae--M«c«L OMm W riitedeulo U X M r. foUpIłO— P druku I druk utodc»— w Mym IW r.

im S tWMCeo. Su

UHM OOUKAftMA WYOAWNICZA

OD POLSKIEGO WYDAWCY

Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich dziękuje Profesorowi Arminowi Lówe i Jego wydawcy za bezpłatne adstqpienie prawa do wydania tej książeczki. Autor potraktował to jako osobisty wkład w rehabilitacje dzieci niedosłyszących w Polsce. Jednocześ-nie Wydawnictwo ngsze dziękuję Okręgowej Poradni Rehabilitacji Dzieci I Młodzieży z Wadami Słuchu i Mowy w Szczecinie za wika-zonie i udostępnienie tej tak bardzo potrzebnej publikacji.

PRZEDMOWA

Mowa, którą się posługujemy, a którą uważamy za nasz zupełni® oczywisty atrybut, przyswajana jest przez olbrzymią większość dzieci w sposób jakby niezamierzony, bez specjalnego wysiłku ze strony samego dziecka, jak I jego najbliższego otoezenio. Nikt z nas nie pamięta tego okresu, kiedy sam uczył sle mowy ojczystej. Wprawdzie matka wychowując swoje pierwsze dziecko pa-mięta, często przez wiele lat, kiedy Jej dziecko wypowiedziało swoje pierwsze słowo, jakie były te pierwsze słowa, lecz gdy wychowuje już któreś z kolei dziecko, wydarzenia te zacierają sie w jej pamięci. Wydawałoby sie, że mowa jest czymś bardzo prostym. -skoro małe dziecko bez trudu uczy sie Ją rozumieć i jej używać. Przy bliższym wejrzeniu okazuje sie jednak, że rozwój mowy stanowi proces bardzo złożony i że wiele warunków musi być spełnionych, aby przebiegał on bez zakłóceń. Wystarczy bowiem, że dziecko dotknięte Jest od urodzenia poważną wodą słuchu, a mowa może sie nie rozwinąć. Podobnie bywa. jeśli uszkodzone są ośrodki zawiadujące mową, znajdujące sią w korze mózgowej * lewej półkuli mózgu. Także inne uszkodzenia mózgu i związany I nimi niedorozwój umysłowy czy opóźnienie rozwoju — możą zaburzyć lub wręcz uniemożliwić rozwój mowy. Dla rozwoju mowy

S