rozsypie. Za moment spękania należy przyjąć chwilę, gdy wałeczek rozdzieli się na oddzielne kawałki po podniesieniu go za jeden koniec. Wszystkie kawałki wałeczka należy włożyć do naczynka wagowego i zamknąć doszlifowaną pokrywką.
Czynności wałeczkowania należy powtarzać tyle razy, aby w dwu naczynkach zebrało się po co najmniej 5 + 7 g gruntu.
Wilgotność gruntu należy oznaczyć według ćwiczenia 3.
Wilgotność odpowiadającą granicy plastyczności oblicza się z wzoru
W„ =rnmt~mst 100, (5.i)
mst~mt
gilzie:
Wp - granica plastyczności,
>nmt - masa próbki wilgotnej w parowniczce, mst - masa próbki wysuszonej w parowniczce, m, - masa parowniczki.
Znając granicę plastyczności Wp i granicę płynności WL (sposób wyznaczania w, opisano w ćwiczeniu 6) możemy wyznaczyć wskaźnik plastyczności Ip
Ip = WL- Wp [%]■ (5.2)
Wskaźnik plastyczności wskazuje, ile wody w procentach (w stosunku do masy szkieletu gruntowego) wchłania grunt przy przejściu ze stanu półzwartego w stan płynny.
Znając te wielkości możemy z kolei obliczyć stopień plastyczności IL. Parametr ten jest wielkością charakteryzującą grunty spoiste i jest ważny w projektowaniu przy ustalaniu pozostałych parametrów geotechnicznych metodą B lub C.
(5.3)
W-Wp W-Wp Ip ~WL-Wp
ĆWICZENIE 6
W zależności od wilgotności W rozróżnia się trzy konsystencje gruntów spoistych:
konsystencja płynna konsystencja plastyczna konsystencja zwarta
WL
granica płynności granica plastyczności
które rozdzielają: granica płynności WL i granica plastyczności Wp.
Granica płynności gruntu jest to wilgotność na granicy konsystencji plastycznej i płynnej, w której grunt przechodząc w stan płynny rozpływa się i traci zdolność zachowania nadanego kształtu. Określa sięjąmetodąCasagrande’a lub Wasiliewa.
Według tej metody granica płynności WL jest to wilgotność, przy której bruzda
rozdzielająca próbkę gruntu w miseczce aparatu Casagrande’a złączy się na długości 10 mm i wysokości 1 mm po 25 uderzeniach.
a. Aparat Casagrande’a (rys. 6.1) składa się z podstawy metalowej (1), w której znajduje się podkładka gumowa (2) o odpowiedniej twardości i sprężystości, z miseczki metalowej (3) i korbki (4) połączonej z krzywką podnoszącą miseczkę. Masa miseczki powinna wynosić 160 ± 5 g. Uruchomienie aparatu następuje poprzez obrót korbką, która powoduje obrót krzywki umożliwiającej podnoszenie i opadanie miseczki. Miseczka powinna się podnosić na wys. 10 mm ponad podkładkę gumową, wysokość tę należy sprawdzić przed każdym badaniem za pomocą rękojeści rylca o szerokości 10 mm.
b. Rylce profilowane: rylec płaski (5) dla gruntu spoistego, rylec łukowy (6) dla gruntu małospoistego (pyły i piaski).
c. Sekundomierz.
d. Parowniczka porcelanowa o średnicy 15 cm.
e. 5 tygiclków porcelanowych o średnicy 3 cm.
f. Przyrządy do oznaczania wilgotności, jak w ćwiczeniu 3.