Obraz
0 (2)

Faza S (synthesis phase)

•    Czas trwania u ssaków ok. od 7 - 10 godzin

•    Trwa synteza histonów i innych białkowych elementów DNA

•    Podwaja się ilość materiału genetycznego z 2C do 4C

•    Wzrasta masa i objętość komórki (w porównaniu z fazą Gl)

Faza G2 (second gap phase)

•    Trwa od końca fazy S do rozpoczęcia podziału mitotycznego lub mejotycznego

•    Czas trwania od kilku do kilkunastu godzin

•    Odbywa się produkcja składników potrzebnych do odtwarzania błony jądrowej i plazmaiemmy w

— tełofazie i cytokinezie    • —=-- —    --

•    Synteza części białek wrzeciona podziałowego, głównie tubuliny.

Aktywność wzrostową i podziałową komórki można przedstawić przy pomocy kolistego diagramu, obrazującego przebieg jej cyklu życiowego zwanego cyklem komórkowym.

Niektóre komórki mogą opuszczać cykl komórkowy', wchodząc w stan spoczynkowy nazywany stanem GO. Komórki w tym stanie funkcjonują normalnie, ale nie dzielą się. Mogą w tym stanie przebywać miesiącami.

Zaburzenia cyklu komórkowego mogą być przyczyną chorób proliferacyjnych, do których należą nowotwory (niekontrolowana proliferacja komórek) i choroby naczyniowe. Wśród przyczyn miażdżycy naczyń krwionośnych oraz restenozy (ponowne zwężenie naczyń krwionośnych po zabiegu ich sztucznego rozszerzenia) znajduje się nadmierna proliferacja komórkowa. Podobnie miażdżyca ma źródła w nadmiernej proliferacji komórek mięśni gładkich. W wyniku urazów śródbłonka naczyń dochodzi do agregacji płytek krwi, które wydzielając cytokinę, powodują proliferację komórek mięśniowych, powstawanie guzków, ich degenerację i wapnienie. W ten sposób powstają płytki miażdżycowe ściany naczyń krwionośnych.

MITOZA (gr.mitos - nitka, pojawiające się chromosomy mają wygląd nitek) stanowi kulminację cyklu komórkowego i właściwy podział, w którego_wyniku-z jednej komórki powstają dwie komórki potófcngiiflL".

Mitoza składa się z podziału jądra - kariokinezy i podziału cytoplazmy - cytokinezy.

Zmiany zachodzące w komórce w czasie kariokinezy są ujmowane w 4 fazy : profazę, metafazę, anafazę i telofazę.

PROFAZA

•    Kondensacja chromatyny - powstanie chromosomów mitotycznych

Proces kondensacji polega głównie na spiralizacji nici chromatynowych, powodując skracanie i grubienie chromosomów. Zapobiega to splątywaniu się nici podczas przemieszczania się chromosomów do komórek potomnych

•    Kondensacja jest procesem ciągłym trwa aż do METAFAZY

•    Rozpoczyna się tworzenie wrzeciona kariokinetycznego

•    Spada lepkość cytoplazmy - cząsteczki cytoplazmy „wędrują” ku biegunom komórki

•    Obniża się szybkość biosyntezy makrocząsteczek PROMETAFAZA

•    Otoczka jądrowa ulega fragmentacji, zanika jąderko

•    Widoczne są dwie pary gwiaździście ułożonych centriol

•    Chromatydy siostrzane zorientowane są prostopadle w stosunku do osi długiej wrzeciona podziałowego, a kinetochory kierują się ku jednemu z biegunów komórki