Anilina. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Na podstawie wyników zarówno badań na zwierzętach doświadczalnych, jak i badań ludzi ochotników narażonych na anilinę wykazano, że związek ten wykazuje głównie działanie hema-totoksyczne (tworzenie MetHb, anemia hemoli-tyczna, pozaszpikowa erytropoeza). Najbardziej widocznym skutkiem działania aniliny jest met-hemoglobinemia. Po ostrym narażeniu na działanie aniliny minimalne dawki/stężenia, po których obserwowano MetHb wynosiły:
- człowiek: 3 • około 0,2 mg/kg per os
- szczur: 1 • 20 mg/kg per os
- pies: 1-15 mg/kg per os
- pies: 20 mg/m3 przez 4 h, inhalacyjnie
- kot: 1 • 2,6 mg/kg per os.
Po powtarzanym narażeniu na anilinę wzrost stężenia MetHb obserwowano, począwszy od dawek (stężeń):
- szczur: 116 mg/m3 przez 4 dni, inhalacyjnie
- szczur: 96,5 mg/m3 przez 2 tygodnie, inhalacyjnie
- szczur: 19 mg/m3 przez 26 tygodni, inhalacyjnie
- szczur: 186 mg/kg przez 4 dni, per os
- szczur: 30 mg/kg przez 30 dni, per os.
Gromadzenie się MetHb w erytrocytach i odpowiadający temu spadek ilości przenoszonego tlenu prowadzi do nasilenia toksycznych skutków i ma ścisły związek z obserwowaną toksycznością śledziony.
Rakotwórcze działanie aniliny (nowotwory śledziony) obserwowano jedynie po przewlekłym narażeniu na duże dawki związku (72 mg/kg i większe) i ograniczone tylko do jednego gatunku (szczury) i właściwie jednej płci (samce).
Istniej ące wartości najwyższych NDSCh - najwyższe dopuszczalne stężenie chwi-
dopuszczalnych stężeń i ich podstawy ,owe » DSB ~ dopuszczalne stężenie w materiale
biologicznym) aniliny w różnych państwach Istniejące wartości normatywów higienicznych przedstawiono w tabeli 16.
(NDS - najwyższe dopuszczalne stężenie,
Tabela 16.
Odpowiedniki wartości NDS i NDSCh aniliny przyjęte w różnych państwach (ACGIH 2004; RTECS 2010; CIOP 2003; SCOEL 2010: DFG 2012)
/anstwo/organizacj a/rok |
Wartość NDS, mg/m3 |
Wartość NDSCh, mg/m3 |
Uwagi |
-““ -"T—- '———“I .m*>•% | |
Australia (2008) Belgia (2002) |
7.6 7.7 |
- |
~ | ||
Dania (2002) |
4 |
- |
Skin | ||
Finlandia ((2009) |
7.7 |
15 |
Skin | ||
Francja (2006) |
10 |
- |
Skin, C3 | ||
Holandia (2003) |
1 |
- |
Skin | ||
Japonia (2007) |
3,8 |
- |
Skin | ||
Meksyk (2004) |
10 |
20 |
Skin | ||
Niemcy (2011) |
7,7 |
15,4 H(2) |
Rakotw. Kat. 4. Sh - działanie uczulające na skórę |
wolna anilina w moczu, BAT: 1 mg/1 anilina uwolniona z połączenia z hemoglobiną, BAT: 100 pg/1 |