«letzen*, r»adciśnwnia ł<tniaego i chortb n*1k
Kwas etakrynowy jest pochodną kwasu fenoksyoctowego. Działa poprzez hamowanie Na~-K+-2CI~ kotransportera oraz znacznie hamuje aktywność Na-K-ATP-azy w części przypodstawno-bocznej. Lek ten stosuje się u pacjentów. którzy nie tolerują pochodnych sulfonamidowych. Działanie ototoksyczne w wypadku stosowania tego leku jest znacznie silniejsze (i często nieodwracalne) niż w wypadku stosowania furosemidu.
Interakcje diuretyków pętlowych z innymi lekami Diuretyki pętłowe nasilają:
— działanie hipotensyjne inhibitorów konwertazy angiotensyny, jak również innych leków nadriśnieniowych;
— działanie ototoksyczne i nefrotoksyczne przy równoczesnym stosowaniu dużych dawek antybiotyków aminoglikozydowych oraz cefalosporyn, szczególnie I i II generacji;
— działanie teofiliny oraz leków o działaniu kura ryzującym;
— działanie toksyczne salicylanów przy stosowaniu ich w dużych dawkach. Diuretyki pętlowe mogą powodować podwyższenie stężenia soli litu w surowicy w mechanizmie zmniejszenia klirensu tego leku i w ten sposób nasilać jego działanie toksyczne.
Diuretyki pętlowe osłabiają działanie leków przeciwcukrzycowych i amin katecholówych.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne osłabiają działanie diuretyków pętlowych. Alkohol, barbiturany i narkotyki nasilają hipotonię ortostatyczną, mogącą wystąpić u pacjentów przyjmujących leki z tej grupy.
Do tej grupy zalicza się: spironolakton, eplerenon, amiloryd i triamteren.
Efekt diuretyczny tych leków jest niewielki, oszczędzanie potasu odbywa się zarówno poprzez mechanizm aldosteronowozależny (spironolakton, eplerenon), jak i niezależny od aldosteronu (amiloryd, triamteren). Miejscem działania tych leków jest cewka zbiorcza.
Spironolakton, będący znanym od wielu lat antagonistą aldosteronu, jest stosowany najczęściej w dawce 50-150 mg/dobę. Lek dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Działanie moczopędne wykazuje po 12 godzinach, zaś pełny efekt terapeutyczny lek ten wywiera powoli po kilku lub kilkunastu dniach. Również po odstawieniu spironolaktonu jego działanie utrzymuje się
przez 3-5 dni. Działanie hipotensyjne jest słabe. Lek jest stosowany głównie w leczeniu niewydolności serca, często w skojarzeniu z diuretykami pętlowymi bądź tiazydami w celu zwiększenia efektu terapeutycznego, a także przeciwdziałania hipokaliemii występującej w wypadku stosowania tych ostatnich. Ma również zastosowanie w leczeniu obrzęków u chorych z marskością wątroby (także w skojarzeniu z tiazydami i diuretykami pętlowymi), nadciśnienia tętniczego, a także w leczeniu obrzęków towarzyszących zespołowi nerczycowemu, oraz w stanach niedoboru potasu.
Należy pamiętać o zachowaniu szczególnej ostrożności w wypadku stosowania spironolaktonu u chorych z upośledzoną czynnością nerek przyjmujących jednocześnie inhibitory konwertazy angiotensyny bądź antagonistów receptorów angiotensyny II czy też /5-adrenolityków. U tych osób wzrasta ryzyko groźnej dla życia hiperkaliemii polekowej. Jest ono szczególnie duże u chorych z cukrzycą i współistniejącym hipoaldosteronizmem hiporeninowym. Również u osób z prawidłową funkcją nerek w wyniku skojarzonego stosowania wymienionych leków także może dojść do hiperkaliemii. Spironolakton wywiera korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, powodując zmniejszenie włók-nienia mięśnia sercowego, hamuje progresję przewlekłej choroby nerek oraz poprawia funkcję śródbłonka.
Nowszy preparat z grupy antagonistów aldosteronu — eplerenon — bardziej selektywny w porównaniu ze spironolaktonem antagonista receptorów mineralokortykoidowych — jest szczególnie polecany u chorych z nadciśnieniem tętniczym po przebytym zawale serca. Lek jest zalecany w dawce 50-E200 mg/dobę. Działanie hipotensyjne utrzymuje się około 24 godziny, co pozwala na wygodne dawkowanie leku raz na dobę. W porównaniu ze spironolaktonem jest on pozbawiony wielu działań niepożądanych wynikających z blokady receptorów androgenowych (mniej przypadków bolesnej gineko-mastii, impotencji i hirsutyzmu). Niemniej jednak czynniki sprzyjające rozwojowi hiperkaliemii w trakcie jego stosowania są podobne do występujących w wypadku leczenia spironolaktonami.
Amiloryd ujawnia swoje działanie hipotensyjne po około 2 godzinach, czas jego działania wynosi około 12-24 godzin. Lek jest stosowany w jednej dawce dobowej, wchodzi w skład preparatów złożonych, takich jak, na przykład: Tia-lorid, Tialorid mitte (amiloryd 2,5 mg oraz hydrochlorotiazyd 25 mg). Słabe działanie moczopędne przy braku strat potasu wykazuje także triamteren stosowany w dawce dobowej 50-150 mg. Działanie tego leku ujawnia się już po 30 minutach i trwa przez 6-7 godzin. Oba leki stosuje się w przypadkach retencji płynu w przewlekłej niewydolności serca.