pr6

mc /.wiązana z twórczymi metodami realizacji zadań ruchowych, kiedy to poczynania ucznia są albo w małym stopniu ograniczone (problem do rozwiry za nia, charakter muzyki...) albo dana jest pełna swoboda wykonawcy.

Na zakończenie tego rozdziału konieczne wydaje się podkreślenie kilku problemów związanych ze stosowaniem form organizacyjnych prowadzeniu lekcji.

Omawiając szczegółowo każdą z nich, skupiono się głównie na kształcie organizacyjnym oraz możliwościach wykorzystania z punktu widzenia celów lekcji. Planując wykorzystanie określonej formy w lekcji należy ponadto prze myśleć, czy my, jako nauczyciele, posiadamy wystarczające umiejętności organizacyjne aby ją wykorzystać, a także czy uczniowie „dorośli” do wymaganego w danej formie poziomu samodzielnej pracy. Na przykład, początkującemu nauczycielowi będzie najłatwiej prowadzić zajęcia w formie frontalnej, natomiast dużą trudność będzie stanowić zorganizowanie i kontrolowanie pracy uczniów w formie małych obwodów ćwiczebnych czy w formie z podziałem nu zespoły z zadaniami dodatkowymi. Wbrew pozorom, forma indywidualna zastosowana w grupach zdyscyplinowanych nie powinna sprawiać trudności I ‘atrząc na formy organizacyjne z punktu widzenia ucznia, trzeba uwzględnić zarówno możliwości przyjęcia i zapamiętania przez nich informacji (odnośnie cwiczeń do wykonania oraz związanych z organizacją miejsca ćwiczeń), jak i sprawności w działaniach organizacyjnych (przenoszenie sprzętu, ustawianie we właściwym miejscu itp.). Niekiedy dobór formy organizacyjnej właściwy z punktu widzenia celów lekcji i zwiększenia jej efektywności może okazać sit; '.upełnie nieefektywny, gdyż czynności przygotowawcze i informujące zajm;| więcej czasu niż wykonywanie ćwiczeń. Taka sytuacja będzie miała miejsce, g<ly nauczyciel planując rozwiązania organizacyjne lekcji nie weźmie pod uwagę możliwości uczniów.

Mówiąc o organizacji lekcji nie sposób pominąć wskazania, co do różnico-w ania form stosowanych w lekcjach, w celu uniknięcia schematów i związanych z tym negatywnych odczuć uczniów. Rozpoczynanie lekcji zawsze od biegu dookoła sali, prowadzenie rozgrzewki w kolumnie ćwiczebnej, w formie frontalnej, a lekcji gimnastyki w formie z podziałem na zespołu — to tylko niektóre z obserwowanych powszechnie schematów. A przecież rozgrzewko może być połączeniem formy frontalnej z indywidualną (przy zwiększaniu udziału formy indywidualnej wraz z wiekiem uczniów), a ćwiczenia użytkówo-iportowe w części głównej lekcji gimnastyki (i innych dyscyplin) mogą by<^ł przeprowadzone z wykorzystaniem niemal wszystkich omówionych form orga m/acyjnych (oczywiście przy uwzględnieniu możliwości organizacyjnych ucz mow, i ich dyscypliny). Także w jednej lekcji mogą występować różne formy organizacyjne. Na przykład, w lekcji gimnastyki, uczniowie podzieleni na zespoły ćwiczą na różnych stanowiskach, a po upływie określonego czasu przechodzą na kolejne (tyle jest zmian ile stanowisk), przy czym: 1 zespół utrwala i doskonali umiejętności na torze przeszkód, 2 zespół wykonuje ćwiczenia kondycyjne (wszyscy ćwiczą równocześnie, podobnie jak to się dzieje w obwodzie ćwiczebnym), 3 zespół opanowuje nową umiejętność pod kierunkiem nauczyciela.

Tylko od nauczyciela, jego umiejętności organizacyjnych, zależy czy lekcje wychowania fizycznego będą nudziły schematyzmem, czy aktywizowały uczniów do działania dzięki różnorodności i atrakcyjności stosowanych form prowadzenia lekcji — także w trudnych warunkach.

i i o