i': u;; i i £ ;S£ :i \1\ ^ -T J iwś \ Mmi
i': u;; i i £ ;S£ :i \1\ ^ -T J iwś \ Mmi
Krajobraz romantyczny: step
Ukraiński step był mityczną krainą polskich romantyków - rozległą, nie-_ tkniętą przez cywilizację przestrzenią, ^ zamieszkaną przez ludzi nade wszyst-A—3 ko ceniących swobodę. Kozak, wolny syn stepu, stał się jej legendarnym Sp—- bohaterem. Tu, wśród dzikiej przyro-— dy, napotkać można ślady mrocznych " dramatów przeszłości. Mogiły i kur-^—~ hany, porośnięte bujną roślinnością, rozwiewane przez wiatr, inspirowały =: wyobraźnię poetów. Urodzeni na Ukra-inie twórcy tzw. szkoły ukraińskiej: Se-“ weryn Goszczyński (1801-1876), Józef ■“ Bohdan Zaleski (1802-1886) oraz najwybitniejszy z nich, Antoni Malczewski .—- (1793-1826), autor powieści poetyckiej
__. Maria (1825) - przedstawiali w swoich
- utworach historię tej ziemi.
1 Stepy Akermańskie ciągną się na południowy zachód od Odessy (nie należą do Krymu); ich nazwa pochodzi od miasta Akerman (Białogród). Poeta odwiedził je przed krymską wycieczką.
2 ostrowy — wyspy
3 burzan - oset stepowy
4 kurhan - stepowy kopiec, mogiła służąca zarazem w stepach jako drogowskaz
Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu,
Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi;
Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi, Omijam koralowe ostrowy2 burzanu3*.
Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu4;
Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi; Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi? To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu.
Stójmy] - jak cicho! - słyszę ciągnące żurawie, Których by nie dościgły źrenice sokoła;
Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,
Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.
W takiej ciszy! - tak ucho natężam ciekawie,
Że słyszałbym głos z Litwy. - Jedźmy, nikt nie woła.
Orient fascynował romantyków egzotyczną odmiennością natury, kultury i historii. Baśniowa Arabia, Egipt faraonów, magiczne Indie, cesarskie Bizancjum, Jerozolima oblegana przez krzyżowców - rozpalały fantazję. Racjonalnemu Zachodowi przeciwstawiano uduchowiony Wschód, uznając go za kolebkę cywilizacji; wierzono, że stamtąd bije światło pradawnej wiedzy. Azjatycki przepych i okrucieństwo, haremy i karawany, bazary i mroczne świątynie stały się typowymi motywami romantycznego obrazowania.
Romantyzm
Przypis poety: * Na Ukrainie i na Pobereżu [tj. pobrzeżu między Dniestrem a Bohem] nazywają burzanami wielkie krzaki ziela, które w czasie lata kwiate okryte nadają przyjemną rozmaitość płaszczyznom.
Euga
Delac
Kobie
algia
(183*
Luwr
Paiyi