skanuj0003

RÓWNOWAŻNIK CHEMICZNY

W obliczeniach stechiometrycznych użyteczne bywa pojęcie równoważnika chemicznego. Jeśli rozważymy dwa przykłady reakcji zobojętniania:

a)    HC1 + NaOH = NaCl + H₂0

b)    H₂S0₄ + 2 NaOH= Na₂S0₄ + 2H₂0

łatwo zauważyć, iż w przypadku (a) do zobojętnienia 1 mola kwasu potrzebny jest 1 mol zasady, podczas gdy w przypadku (b) na 1 mol kwasu należy zużyć 2 mole zasady. W przypadkach tego typu 1 mol kwasu nie zawsze jest zatem równoważny molowi zasady.

Kwas siarkowy (VI) oddysocjowuje 2 jony H⁺ i może zobojętnić (zrównoważyć) 2 jony HO', zatem do zrównoważenia 1 mola NaOH wystarcza 14 mola H²S0₄, które oddysocjowuje jeden mol jonów H⁺.

Na podstawie powyższego przykładu można zatem napisać: przy czym: R- ilość kwasu równoważna 1 molowi jonów H⁺

M - masa cząsteczkowa W- wartościowość reszty kwasowej

Równoważnik chemiczny (R, eq) - jest to taka masa substancji, która łączy się z 1,008 jednostki wagowej wodoru lub z 8 jednostkami wagowymi tlenu, bądź też wypiera te ilości wodoru/tlenu ze związku.

Równoważnik wyrażony w gramach nazywamy gramorównoważnikiem.

Gramorównoważnik (gR) dowolnej substancji: taka ilość tej substancji, która reaguje z 1 gramorównoważnikiem dowolnej innej substancji.

Najistotniejszą konsekwencją tak zdefiniowanej wielkości jest to, że dwie dowolne substancje reagują ze sobą zawsze w proporcji: 1 wal A + 1 wal B (niezależnie od współczynników w równaniu reakcji!). Zależność ta jest spełniona dla każdej reakcji.

OBLICZANIE RÓWNOWAŻNIKÓW CHEMICZNYCH PIERWIASTKÓW I ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH

•Równoważnik chemiczny pierwiastka

Pomiędzy równoważnikiem chemicznym R_x pierwiastka X i jego masą atomową A_x istnieje następująca zależność: przy czym W- oznacza wartościowość chemiczną pierwiastka, którą określa się jako liczbę atomów wodoru albo pierwiastka równocennego wodorowi, z którą łączy się atom pierwiastka.

2