'270
W ujęciu' społeczno-kulturowym. przedmiotem analizy są: styl i kom* petenej e .pedagogiczne rodziców, e topień , ich zbieżności .. z normami prawnymi i kulturowymi,.styl i' sposób funkcjonowania rodziny na .tle ■środowiska oraz norm społecznych. ■ r ^
Przykłady.opinii sądowo-psychologicznych w sprawach opiekuńczych
67
podoje w swój procy.A,■Sokołowska^ . . - ■, 7.312. Przysposobienie małoletniego
.-.^Instytucja prawna'' przysposobienia' ma stosunkowo krótkie tradycje, Soszczo w kodeksie.Nopoloońokim|przewidywano wyłącznie możliwość przysposobienia1 iosoby pełnoletnioj,■W-USA-pierwsze.akty adopcyjne miały miejsce w II połowierXIX w.,■ a'w;Europie wystąpiły ■ po raz pierwszy w latach; dwudziestych naszego'stulecia . -
. .^Adopcja,. zwana' w naszym, prawie rodzinnym od 1964 r, przysposobieniem, j est- formąr zmierzającą do Jak najpełniejszego włączania [dzie-. cka do nowej rodziny ..-..O.,.-- ' - 1 ■ '-
; Czynności prawne' przysposobienia maję swoją, określoną przepisami, procedurę, która nie podlega, oczywiście,.opiniowaniu ■ psychologicznemu.^Natomiast. sąd może1 zasięgnąć opinii biegłych w kwestlach .dotyczących .oceny.zdolności osób przysposabiających; *do właściwego
—-gj—--r— *" .■ i ‘i
A. Sokołowa k:;e: Psychologiczna ekspertyza : aądowa w ■sprawach dzieci i młodzieży. PWN,. Warszawa 1977, ' . ,
Kodeks rodzinny... ■ ,v '
Ibidem ; por, I. B i s 1 i c k a‘, A. Stelmach, o w-s kłi-/'*--'' E. :'.'S''z'■ t'"a k i^e 0 przysposobieniu; ("adopcji) dzieci.
Wydawnictwo Prawnicze..Warszawa 1966. '•
pełnienia władzy rodzicielskiej, a także sformułowania opinii, czy dobro małoletniego wymaga przysposobienia. Opiniowania* w tych spra-.wach zajmują się z reguły tzw. ośrodki adopcyjne"7^.
Chociaż niektórzy autorzy uważają opiniowanie w sprawach o nawiązanie stosunku przysposobienia za wysoce wskazane, to jednak nie w każdym przypadku postulat ton wydaje1 się zasadny. ,
W przeprowadzonych przeze mnie badaniach nad adopcją wskazałem, na podstawie analizy statystyk sądowych, trzy główne przyczyny adopcji71:
■ i. Przysposobienie z powodu zawarcia związku małżeńskiego z osobę posiadającą dziecko lub dzieci z poprzedniego związku małżeńskiego' bądź za związku pozamałżeńskiego,
2. Przysposobienie z powodu1nieposiadania własnych dzieci i związanej z tym chęci adoptowania.
3. Przysposobienie spowodowane litością lub chęcią opioki nad dzieckiem osieroconym w sposób naturalny; bądź z powodu pozbowionla rodziców praw rodzicielskich (np. małżeństwo adoptuje dziecko sąsiadki lub krewnej, która zmarła),
"Wydaje się, że postulat opinii psychologicznej zasadny jest w drugim 1 trzecim przypadku. W przypadku pierwszymj sąd może, oprzeć swoją decyzję na zasadach ■ współżycia ‘społecznego, przejawiających się w dążności' do utrzymania rodziny lub jej restytucji w formie powtórnego małżeństwa.1
. Znacznie częściej zasadna bywa zasięganie opinii biegłych sprawach‘o rozwiązanie stosunku przysposobienia. Chociaż liczba wniosków w tym względzie jest znikoma wobec^liczby nawiązanych przyspo-
70
Por. 5. Kozak: Sieroctv:o-społeczne. PWN, yfarszawa 1986.
71
Z. Marten: Motywy i okoliczności wnioskowania o rozwiązanie, przysposobienia. W: Problematyka rodzinna..,; Opiniodawcze i mediacyj ne.,,