skanuj0008

•    Prostotę w obcowaniu z ludźmi i otwartość — pozostającą nie .md wpływem emocji, lecz kontrolą intelektu.

« Uzdolnienia werbalne, łatwość syntetycznego i komunikatywnego wy- : powiadania się na piśmie. (Nieporadność stylistyczna jest nie tylko uciążliwa,, jak każdy rodzaj niedołęstwa, ale nasuwa podejrzenia o manipulację).

» Stanowczość i zdecydowanie w egzekwowaniu praw i obowiązlctSw związanych z przedmiotem negocjacji.

<» Umiejętność planowania krótko- i długoterminowego własnych > d.m związanych z negocjowaniem; odróżnianie elementów taktyki od wymogów strategii.

•    Przyjmowanie zakresu rozwiązali z uwzględnieniem czynnika czasu i dostępnych (możliwych) metod działania.

•    Poczucie humoru, umiejętność obracania w żart drobnych niezręczności i zadrażnień, ulotność manifestowania radości ze wspólnie osiąganych sukcesów.

•    Umiejętność prawidłowego reagowania w sytuacjach nieoficjalnych towarzyszących negocjacjom.

Istniejący teoretyczny dorobek socjologów w tym zakresie oraz praktyka krajów z tradycjami demokratycznymi powinny być jak najszybciej rozpowszechnione w Polsce. Zarządzanie konfliktami społecznymi, w tym konfliktami na tle środowiska przyrodniczego, powinno wejść na stale do programów dydaktycznych powstających szkół samorządowych, a także i programów uczelni wyższych, kształcących przyszłych adeptów władz samorządowych.

5.5.4. Konkluzja

W strategiach zarządzania konfliktami należy przede wszystkim pamiętać, iż człowiek ma bardzo silnie rozwinięty terytorializm. A to oznacza, iż czynnik ten może wywoływać silne agresje. Ignorowanie tego faktu i tej atawistycznej cechy powoduje wiele ostrych i nie kontrolowanych konfliktów. Ich rozładowywaniu ma służyć między innym planowanie przestrzenne. Jednocześnie jednak zasady przestrzegania prawa muszą być powszechnie uznawane. Niestety, rządzący są u nas przykładem, iż prawo można łamać bez konsekwencji. Wychowanie społeczeństwa obywatelskiego rozumiejącego zasady demokratycznej gospodarki rynkowej demokratycznej i przestrzegającego prawa będzie długotrwałym procesem. Rodzi to frustrację ze strony świata naukowego i profesjonalnego, który uważa, iż w tym okresie przejściowym niezbędne jest wprowadzenie światłego dyktatu. Te wołania wynikają jednak z faktu, iż ci światli dyktatorzy nie potrafią działać w systemach demokratycznych, nie potrafią negocjować, dyskutować i antycypować narastanie konfliktów. Innymi słowy nie potrafią działać w gospodarce rynkowej, której naturalnymi cechami są — rywalizacja i ujawnianie się sprzecznych interesów. Menedżerowie miast oraz władze samorządowe muszą sobie uświadomić oczywisty dla systemów demokrai ycz-nych fakt, że wszelkie próby tłumienia i ignorowania konfliktów bez usuwania

ich źródeł wcześniej czy później kończą się ich destrukcyjnym przebiegiem, a więc są wówczas hamulcem rozwoju.

5.6. Analiza systemowa jako instrument procesu planistycznego i decyzyjnego

Istnieje wiele technik i metod ocen, które ze względu na sposób ujęcia problemu są w węższym lub szerszym znaczeniu formami analizy systemowej. Do takich form, ujmujących zjawiska w nieco węższym zakresie, należą analizy korzyści — kosztów, inżynieria systemowa,

modelowanie normatywne i wiele jeszcze stosowanych metod. Istnieje bogata literatura przedmiotu z tego zakręsu. Zainteresowanych czytelników można odesłać do pracy Burego (1993 s. 127), który dokonał przeglądu metod stosowanych w Polsce i za granicą użytecznych dla praktyki planowania urbanistycznego oraz dla procesu podejmowania decyzji. Omawia on między innymi następujące metody:

•    rachunku ekonomicznej efektywności inwestycji

•    wskaźnikowej oceny planów

•    cost in use

•    analizy społecznych kosztów i korzyści

•    bilansu planistycznego

•    inwestycji prewencyjnych

•    macierzy osiągania celów

•    oceny    wpływu na miasto

•    oceny    wpływu na środowisko    przyrodnicze

•    oceny    skutków społecznych

•    oceny    finansowych skutków    inwestycji

•    wielokryterialną Voogda

•    analizy systemowej.

Znaczny wkład w rozwój metod regionalnych analiz wnieśli pracownicy nauki i uczeni w ramach tzw. nauk regionalnych, a szczególnie skupieni wokół W. Isarda i w Regional Science Association^{1 2}. Niezależnie od nazwy szczegółowych metod analizy, pełna analiza systemowa jakiegoś problemu powinna objąć następujące czynności:

1)    zbadanie celów rozważanej akcji lub linii postępowania,

2)    zbadanie możliwych sposobów osiągania tych celów,

3)    ocenę pozytywnych i negatywnych skutków każdego z możliwych wariantów postępowania, uwzględniającą niepewność przyszłości,

4)    porównanie wariantów według różnych kryteriów i przedstawienie wyników w sposób umożliwiający wybór.

175

1

Zob. W. Isard i inni, Melhods of Interregional and Regional Analysis, wyd. Ashgate, Aldershot 1998.

2

f