skanuj0016 (29)

— 32 —

KLASYFIKACJA ZJAWISK TURYSTYCZNYCH

spektrum form jest bardzo szerokie. Można wyliczać jeszcze inne odmiany, np. turystyka: teatralna, kinowa, festiwalowa, fotograficzna, karnawałowa, fiest, festynów i jarmarków, uroczystości państwowych, imprez literackich, imprez targowych, koncertowa, turniejowa, tańca, widowisk i turystyka obchodów dni miast (Buczkowska, 2009).

W turystyce kulturowej, jak zauważa Gaworecki (2003), widać bardzo ścisłe związki turystyki i kultury. Kultura staje się ważnym elementem wielu programów turystycznych. Często do turystyki kulturowej zalicza się także inne formy spędzania czasu wolnego, np. odwiedzanie parków rozrywki, relaks, zwiedzanie miejsc historycznych. Charakterystyczne są również imprezy handlowo-rozrywkowe. Doskonałym przykładem może być odbywający się co roku latem Jarmark św. Dominika w Gdańsku przyciągający swoją tradycją rzesze turystów. W ostatnim czasie, w niektórych środowiskach, charakterystycznym sposobem spędzania czasu wolnego jest odwiedzanie hipermarketów, robienie zakupów oraz korzystanie z dodatkowych usług i atrakcji. Pozostaje rzeczą dyskusyjną, czy tę formę wyjazdów zalicza się do turystyki kulturowej, handlowej czy rozrywkowej. Jest tak ze względu na szeroko rozumianą kulturę, której związki z turystyką są bardzo ścisłe. Jednak w obecnej dobie wydaje się, iż niektóre formy spędzania czasu podczas wyjazdów mogą być zakwalifikowane do innych rodzajów turystyki.

Znamiennym zjawiskiem dla początku nowego wieku jest budowanie „parków tematycznych”, które w niekonwencjonalny sposób mają uzmysławiać ludziom różne zjawiska występujące na kuli ziemskiej. Od lat powstają miasteczka w miniaturze, w których można oglądać najciekawsze zabytki poszczególnych regionów lub krajów. Interesujący kompleks „tropikalnego raju” powstał w Berlinie. Turyści bez potrzeby przenoszenia się na odległe kontynenty mogą zakosztować tropikalnych przyjemności niemal w każdej chwili. To oczywiście tylko najbardziej charakterystyczne spośród wielu przykładów.

Turystyka rozrywkowa - dotychczas w literaturze określenie to było pomijane. Rozpatrując motywy uprawiania turystyki, wydaje się, iż nie można pominąć tak ważnego dla uczestników ruchu turystycznego celu wyjazdu. W programach imprez turystycznych zwykle pojawia się część rozrywkowa, jednak dla wielu jedynym celem wyjazdu jest uczestnictwo w szeroko rozumianej zabawie i rozrywce. Mogą to być podróże do parków i centrów rozrywki. Budowane są one w wielkich miastach lub pomiędzy aglomeracjami. Rozrywką może być także rekreacja i sport. Turyści korzystają zatem z pól golfowych i parków wodnych, wszechstronnie wyposażonych centrów rekreacji. Znamiennym zjawiskiem dla ostatnich lat, szczególnie w Europie Środkowej i Wschodniej, jest spędzanie czasu wolnego w wielkich sklepach należących do dużych sieci handlowych. Niektóre osoby oprócz zwykłego robienia zakupów traktują pobyt tam jako przyjemny sposób zagospodarowania czasu wolnego. Niejednokrotnie do takich centrów organizowane są niemal wycieczki. Wielkie sklepy traktowane są jako centra handlowo-rozrywkowe. Tym bardziej, że najczęściej znajdują się w nich także liczne restauracje oraz infrastruktura rekreacyjna. Jak wcześniej wspomniano, niektóre formy zaliczane do turystyki rozrywkowej mogą być też odbierane jako forma pewnego uczestnictwa w szeroko rozumianej kulturze, wobec czego plasują się na pograniczu turystyki kulturowej i rozrywkowej.

Od kilku już lat bardzo popularną formą spędzania czasu wolnego w dużych miastach jest dubbing, często wypiera on tradycyjne dyskoteki. Muzyka klubowa przyciąga, co jest zrozumiałe, zwykle młodszą część społeczeństwa. Bywalcami klubów są zazwyczaj mieszkańcy dużych miast, studenci oraz coraz częściej turyści szukający oryginalnej rozrywki. Nową formą obok dubbingu jest party tourism, obie te formy można zaliczyć do turystyki zabawy i rozrywki.

Wśród licznych rozrywek uwagę należy zwrócić na hazard. Turyści wyjeżdżający już w XIX wieku korzystali z atrakcji oferowanych przez kasyna. Jako formy turystyki rozrywkowej można wyróżnić turystykę kasynową i będącą jej częścią turystykę hazardową.