skanuj0045

KIEDY? Metody datowania i chronologia

i*=10% kamieni nagrobnych w okresie 10 lat

Seriacja kontekstowa: utożona seryjnie przez Flindersa Petrie egipska ceramika predynastyczna ze stanowiska Diospolis Parva. Zidentyfikowano, poczynając od góry. siedem kolejnych etapów, a każdy z nich jest powiązany z poprzednim i następnym przez przynajmniej jeden podobny kształt. Na lewym krańcu każdego z pięciu dolnych rzędów znajdują się dzbany o „uchwytach falistych”, uszeregowane przez Petriego w sekwencję „degradacji" - która była kluczem do uporządkowania całej serii. Następne prace prowadzone w Egipcie w znacznym stopniu potwierdziły sekwencję chronologii względnej Petriego.

Seriacja częstotliwości: zmiany popularności (lub częstotliwości występowania) trzech motywów z kamieni nagrobnych na cmentarzach w centralnej części Connecticut w latach 1700-1860. Wzrosty i spadki popularności dały dla zmiennych losów każdego z motywów charakterystyczne krzywe o kształcie okrętów wojennych. Jak wszędzie w Nowej Anglii, motyw trupiej czaszki (szczyt popularności w latach 1710-1739) był stopniowo zastępowany przez cherubina (szczyt w latach 1760-1789). którego z kolei wyparta urna z wierzbą (szczyt wiatach 1840-1859).

ficznie daje kształt okrętu wojennego widzianego z góry, stąd powszechnie używany termin battleship curves- krzywe w kształcie okrętów wojennych. Po drugie, uczeni dowodzili, że w danym okresie styl popularny na jednym stanowisku powinien był cieszyć się popularnością także na -innym. Tak-wtęejeżeti-dany-popularny-styl-reprezentuje na — przykład 18% ogółu ceramiki z danego okresu, znalezionej na stanowisku A. to ceramika ze stanowiska B (dla tego samego okresu) powinna zawierać zbliżoną proporcję wyrobów w tym stylu. Stosując te dwa założenia, Robinson i Brainerd zdołali połączyć zespoły ceramiki w sekwencję. w taki sposób, że zespoły zawierające najbardziej zbliżone udziały procentowe pewnych stylów znajdowały się zawsze razem. Chronometrycznej wartości tej metody dowiedli potem również archeolodzy amerykańscy tacy jak James A. Ford, pracujący na amerykańskim Południowym Zachodzie, oraz Frank Hole w Iranie. Obaj uczeni badali zespoły ceramiczne pochodzące głównie z wykopalisk stratygraficznych. byli zatem w stanie porównać rezultaty uzyskane za pomocą seriacji częstotliwości z prawdziwymi sekwencjami stratygraficznymi odkrytymi w toku wykopa-

Stopy    Dzbany

Typ misy Typ misy Typ misy Typ misy Typ misy o niskiej 13    1    14    14    12    szyi

Seriacja częstotliwości: Frank Hole uporządkował typy mis należących do ceramiki z Suzjany (Black-on-Buff). pochodzących ze stanowisk na równinie Deh Luran w Iranie. Krzywe o kształcie okrętów są znów dobrze widoczne, symbolizując wzrosty i spadki popularności wzoru. Wykopaliska potwierdziły słuszność tej sekwencji.

117