skanuj0078

156

I ¹' - '¹ -¹ I ¹ HU.........................    "“■"■"‘■"i ^!|Uj:i iii.:ii.i_iiii:!i_:Ł!ljUiliJ!l;_iiyjJ!IJJl!!;il.Li;!..!.J; ll.l.liJ_l.i.ji;.i.,i;L;ll..!;i iliiiLljJllLi_!i:LjliJi.,iill;;lijlJlJlI;!lljUiJiiil liii lilii, ii ii iii iii li i i ii| li li ililMpi

156

I ¹' - '¹ -¹ I ¹ HU.........................    "“■"■"‘■"i ^!|Uj:i iii.:ii.i_iiii:!i_:Ł!ljUiliJ!l;_iiyjJ!IJJl!!;il.Li;!..!.J; ll.l.liJ_l.i.ji;.i.,i;L;ll..!;i iliiiLljJllLi_!i:LjliJi.,iill;;lijlJlJlI;!lljUiJiiil liii lilii, ii ii iii iii li i i ii| li li ililMpi

R.

(10)

Tabela 3

Opór mierzony Rx w O	(x) Jf, w fi	(:) R1 wfl	Napięcie baterii zasilającej w V
li- io	1	1000	2-6
10 - 10^Ż	10	1000	2-6
10*- 10*	100	1000	2-6
1Ó^3- io^4	1000	1000	2-6 ,

Tabela 5

Lp.	Dr 1 m	ut 1 d mm	Dn 1 m	Lit 2 d mm
	/“ = ...	d=...	7 =...	d =...

A

7id~

4/

157

4.    Jeżeli rząd wielkości oporu mierzonego nie jest znany, najdogodniej jest

ustawiając przełączniki oporów R\ i R₂ na 1000 Q przeprowadzić wstępny pomiar zgodnie z punktem 2 przy obniżonym napięciu baterii zasilającej, zwraca- ¹ jąc uwagę na to, by nie przeciążyć galwanometra.    i

5.    Dokładność zrównoważenia mostka zależy od stałej prądowej galwanome-

tru, oporów obwodu i napięcia zasilającego układ. Znajdujemy ją doświadczał-    ■:

nie w następujący sposób: po zrównoważeniu mostka badamy, czy zmiana załączonego oporu Rn o ARn =0,1 Cl powoduje wychylenie wskaźnika galwa-nometru. Jeśli nie, to próbujemy z większymi oporami, aż uzyskamy wychylę- i nie o parę działek (Ax). Obliczamy wówczas AR_n’ - AR_N/Ax, tj. przyrost oporu powodujący wychylenie wskaźnika o jedną działkę. Przyjmując, że przy równoważeniu i mostka nie popełniamy większego błędu niż jedna działka, obli- ■ czarny ARn/Rn-

Tabela 4

Drut	n	*2 fi	Rn n	ARn/Ax fi/dz

6. Do obliczenia oporu właściwego drutu potrzebna jest jeszcze znajomość jego długości l oraz pola przekroju poprzecznego S (patrz: wzór (2)).

Mierzymy pięciokrotnie długość / każdego drutu za pomocą nitki, a śrubą mi-krometryczną mierzymy dziesięciokrotnie ich średnice d. Wyniki pomiarów wpisujemy do tabeli 5.

3. Opracowanie wyników

Zadanie 1

Na podstawie danych z tabeli 1 obliczamy opory R_x i R _x, odpowiednio ze wzorów (8) i (9). Następnie liczymy średnie arytmetyczne: R_x i R‘. Dla jednego pomiaru szacujemy maksymalną niepewność systematyczną obliczonych oporów.

Zadanie 2

Obliczamy opory drutów wyznaczone metodą „szkolnego” mostka. Wheat-stone’a, podstawiając dane z tabeli 2 do wzoru (7).

Zadanie 3

Ze wzoru (11) obliczamy opory właściwe drutów korzystając z pomiaru oporów mostkiem laboratoryjnym lub Wheatstone’a oraz z pomiarów zawartych w tabeli 5:

(11)

Przystępując do liczenia niepewności pomiaru R_x (patrz: wzór (10)) musimy zdać sobie sprawę, że składają się na nią nie tylko niepewności systematyczne