skanuj

Pytania i polecenia

1.    Wybierz właściwą wersję czasownika w następującym zdaniu: Autorka (jest/ nie jest) zwolenniczką precyzyjnego wyznaczenia granicy miedzy romantyzmem i pozytywizmem.

2.    Z pierwszego akapitu zacytuj sformułowania nazywające zjawiska, które zapowiadały nadejście pozytywizmu.

3.    Wymień cztery elementy programu tzw. filozofów narodowych z połowy XIX wieku, bliskie późniejszym pozytywistom.

4.    Wyjaśnij, jak rozumiesz sformułowanie: romantyczna krytyka romantyzmu.

5.    Wymień te składniki ideologii i te cechy literatury romantycznej, które krytykowali twórcy debiutujący około 1860 roku.

6.    Z jednego ze zdań dotyczących romantycznej krytyki romantyzmu wypisz sformułowania zaskakujące jako element tekstu naukowego. Wyjaśnij, skąd bierze się wrażenie zaskoczenia.

7.    Poezja czy proza - który typ twórczości cieszył się szczególnym upodobaniem w romantyzmie, który - w pozytywizmie?

8.    Wymień dwie daty roczne wspomniane w tekście. Przypomnij, z jakim wydarzeniem historycznym się łączą? Jaki był finał tego wydarzenia?

9.    Rozwiń zdanie: Uważam, że główną myśl fragmentu stanowi przekonanie, że...

10. W tekście pada stwierdzenie: „ciągłość w literaturze". Autorka rozumie je jako...

a)    nieustanne trwanie literatury, po prostu jej istnienie;

b)    istnienie powiązań i podobieństw pomiędzy zjawiskami z różnych epok.

Dziedzictwo powstania

Poczucie dumy, nastrój klęski

Powstanie styczniowe oznaczało, po raz pierwszy w dziejach nowożytnej Europy, że wielki. masowy ruch narodowy może walczyć i przetrwać długi okres, jeśli potrafi się zorganizować w podziemne państwo. Owo tajne narodowe państwo, zaskakujące novum w ówczesnym świecie. stanowiło żywe świadectwo ogromnej mocy. jaką reprezentowała insurekeyjna¹ Polska. |...J

O mIc wykazanej przez insurekcyjną Polskę trzeba stale pamiętać. Załamanie psychiczne Po przegranej, stan rozpaczy i rezygnacji, całkiem naturalny, mógł być przezwyciężony między innymi dlatego, że w podświadomości Polaków, a nieraz w ich przekonaniu świa domym. tkwiło coś ważnego: przegraliśmy, lecz dokonaliśmy w ielkich rzeczy.

Ińdcusz LcpkowAi |$)

hisurekcyjna - powstańcza.

766

powstanie styczniowe okazało się

najbardziej krwawym _/e wszystkich powstań, a jego upadek pociągnął za sobą najcięższo represje ze strony zaborcy. Równocześnie klęska powstania zapoczątkowała daleko idące przemia _ny społeczne i ekonomiczne.

Uwłaszczenie chłopów¹ stało się nieuchronną przyczyną kryzysu ekonomicznego ziemiaństwa, szczególnie zaś jego warstwy średniej. Konieczność szybkiego przestawienia się na inny typ gospodarki, to jest na gospodarowanie przy pomocy siły roboczej płatnej żywą gotówką, zmusiła do wielkiego wysiłku ekonomicznego z jednej strony, / drugiej do wykazania dużej elastyczności [...]. Nie wszystkich było na to stać. stąd mnożące się bankructwa i wzrastająca liczba ludzi, którzy na skutek stra t\ majątków znajdowali się bez pracy i bez Środków, najczęściej na miejskim Artur Grottger Bńj. / cyklu „Uihuania”, 1864-1866 bruku. [...] Jednym słowem, krach ekonomiczny po 1864 roku f...l zmieni! sytuację klasy szlacheckiej, polskiego ziemiaństwa, lecz także zdecydował o nowym sposobie myślenia przedstawicieli tej klasy. [_..J Podstawową konsekwencją społeczną kryzysu ekonomicznego było kształtowanie się inteligencji pochodzenia szlacheckiego, a więc tej grupy społecznej, która przez wiele lat miała tworzyć kulturę narodu. f...l

Popowstaniowe represje zaborcy I...J dotknęły całą strukturę organizacji życia w Królestwie [Polskim, czyli zaborze rosyjskim przyj). WB.j. Skasowano wszystkie instytucje krajowe f...l. Nastąpiła bezwzględna rusyfikacja szkół. Od 1864 wprowadzono do szkól w Królestw ie język rosyjski jako wykładowy . |...] W 1869 zamknięto (...1 Szkolę Główną, tworząc na jej miejsce uniwersytet rosy jski.

I j Pamiętnikarze przypominają, ze w rezultacie klęski powstania i spadających na kraj represji zapanowało ogólne i wielkie przygnębienie i zwątpienie. I właśnie próbą wyjścia z impasu I...1 było sformułowanie programu postępowania, który mógłby zagwarantować choćbv możność istnienia.

Tomasz Weiss (4)

^ 1 W 1891 roku ukazała się powieść Antoniego Sygictyńskicgo pt. Wysadzony z siodła. Sformułowanie to stało się wkrótce określeniem ziemiaństwa polskiego po klęsce powstania, jak rozumiesz przenośne znaczenie tych słów? Co mówiły o sytuacji ziemiaństwa po 1863 roku?

1

>ekrci o uwłaszczeniu, wydany przez władze carskie 2 marca 1S64 roku. dawał chłopom na własność użytkowaną przez nich ziemię. W ten sposób wytrącono oręż / ręki rządu powstańczego, który swoim wcześniejszym o dwa miesiące manifestem chciał pozyskać chłopów dla powstania.