str027

I (zyskami liczbu mu duże /nm/onic praktyczne, pozwnlu l>m\ lom twierdzić, że dla długości celowych nie przcknieziijiicych 380 m we wzorze na pr/ewyższenie można nie uwzględniać składnika repic/enlująeego wpływ refrakcji i krzywizny /iemi, licząc się z błędem nie przekraczającym 0,01 m.

Dla celowych długości I) 380 m wzór na różnicę wysokości punktów przyjmie więc postać

Ali = i — w + D • tga^ob    (2.79)

z której wynika, że w podanych warunkach pomiaru traktuje się powierzchnię odniesienia jako płaszczyznę oraz zakłada równoległość linii pionu (rys. 2.5).

Jest oczywiste, że wysokość punktu K wyraża związek

H_K = H_p + i — w + D • tga^ob    (2.80)

Zależność (2.79) znajduje zastosowanie do pośredniego wyznaczenia wysokości elementów sygnału nad punktem geodezyjnym.

2.5. POMIARY I REDUKCJE MIMOŚRODOWE

Obliczenie różnicy wysokości punktów geodezyjnych jest możliwe, gdy znamy wysokość i instrumentu oraz wysokość w celu nad znakiem pomiarowym. Jest bowiem oczywiste, że mając punkty stabilizowane slupami, nie jest możliwe ustawienie instrumentu (ściślej — punktu centralnego I) oraz celu w centrze znaku geodezyjnego. Instrument oraz. cel są usytuowane wyżej niż punkty geodezyjne i kąt pionowy mierzy się ze stanowiska mimośrodowego na cel również mimośrodowy, przy czym mamy tu na myśli inimośrody pionowe reprezentowane właśnie przez wielkości i, w Sposoby ich pomiaru opiszemy niżej.

2.5.1. BEZPOŚREDNI POMIAR MIMOŚRODÓW PIONOWYCH

Bezpośredni pomiar wysokości elcmenlów sygnału nad znakiem geodezyjnym wykonuje się ruletką. W tym celu jeden pomiarowy wchodzi na szczyt daszka i po przyłożeniu zera podziału do górnej krawędzi krzyżaka podaje kolejno miary: dolnej krawędzi krzyżaka i złącza nóg. Drugi pomiarowy odczytuje miarę górnej krawędzi stolika i górnej płaszczyzny słupa. Miary wzrastają więc z góry w dół. Aby uzyskać wysokości poszczególnych elementów sygnału nad słupem każdą z uzyskanych liczb należy odjąć od miary odpowiadającej górnej powierzchni słupa (rys. 2.6).

10.00

9-79

7.83

3.91

ł

0.00

Wysokość i instrumentu ustawionego na stoliku otrzymuje się dodając do wysoko śei powierzchni stolika — wysokość teodolitu oraz spodarki wieżowej.

Jeśli obserwacje wykonano ze stanowiska ziemnego — wysokość instrumentu mierzy się ruletką (od górnej powierzchni słupa do osi poziomej teodolitu).

Aby uzyskań wysokość i, w nad górną powierzchnią płyty stabilizacyjnej, należy <l( i uzyskanych w omówiony sposób wartości dodać wysokość słupa. (Jak wiemy slup ustawia się bezpośrednio na płycie). W razie wątpliwości lub stabilizacji nielypowe| trzeba z jednej strony odkopać płytę i odległość: górna powierzchnia słupa — górna powierzchnia płyty, pomierzyć bezpośrednio.

Błąd średni bezpośredniego pomiaru elementów mimośrodu pionowego szacuje się Ilu 0,01 m 0,02 m.

2.5.2. POŚREDNI POMIAR MIMOŚRODÓW PIONOWYCH

Pomiar pośredni z dwóch baz zmierzonych od centra znaku geodezyjnego

Wysokości elementów wież stałych oraz wysokich sygnałów nie mierzy się bezpośrednio, ze względu na warunki bezpieczeństwa. Stosuje się wtedy metody pośrednie.