Untitled Scanned 01 (4)

Energia netto (EN) jest miarą dostępności energii na potrzeby bytowe i produkcyjne. Określa się ją jako energię metaboliczną pomniejszoną o energię przyrostu cieplnego (heat increment), a więc pomniejszoną o wytwarzanie ciepła związane z procesami pobierania paszy, trawienia, wchłaniania i dalszych przemian pobranych składników pokarmowych.

Należy pamiętać, że energia netto zużyta na byt jest wykorzystywana głównie na pracę organizmu i wydalana jako ciepło, obok przyrostu cieplnego związanego z odżywianiem się, a nie wliczanego do energii netto. Energia netto zużyta na produkcję jest odłożona w ciele głównie w postaci białka i tłuszczu (wzrost) lub zawarta w mleku, jajach, wełnie.

W krajach europejskich do wartościowania pasz dla świń stosuje się przeważnie energię metaboliczną lub energię netto. W Polsce energię pasz oblicza się na podstawie wzorów opracowanych w Niemczech. W latach 70. zespół prof. Schie-manna w Rostocku opracował równania, zwane równaniami rostockimi, do obliczania wartości energetycznej — energii metabolicznej i energii netto.

Równanie do obliczania zawartości energii metabolicznej oparte jest na zawartości w paszach składników pokarmowych oraz na ich strawności ogólnej. Ich zawartość oznaczano metodami analizy weendeńskiej. Doświadczenia żywieniowe i strawnościowe wykonywano głównie na świniach rosnących.

W późniejszym okresie równanie to zostało uzupełnione przez Mullera i Kirchgessnera (1983) przez uwzględnienie, po przekroczeniu pewnego pdzio-mu, zawartości cukrów i łatwo fermentujących węglowodanów (BFS — bak-teriell fermentierbaren Substanzen).

Obecnie stosuje się do obliczania energii metabolicznej w paszy następujące równanie:

EM (MJ/kg s.m.) = 0,021 x SB+0,0374xST+0,0144 xSW+0,0171 xSBNW-0,0014xC-0,0068

(BFS-100)

gdzie składniki w g/kg s.m.: SB — zawartość strawnego białka, ST — zawartość strawnego tłuszczu, SW — zawartość strawnego włókna surowego, SBW —zawartość strawnych związków bezazotowych wyciągowych, C — zawartość cukrów, składnik liczony, jeżeli zawartość cukru jest równa lub większa od 80 g/kg s.m.; BFS — oblicza się z sumy strawnych związków bezazotowych wyciągowych (SBW) i strawnego włókna (SW), pomniejszonej o zawartość skrobi i cukru; składnik liczony, jeżeli wartość BFS jest większa od 100.

Jeżeli współczynniki strawności składników pokarmowych nie są znane, Kirchgessner i Roth (1983) zaproponowali równanie oparte ńa zawartości ogólnej składników pokarmowych w mieszance paszowej:

EM (MJ/kg) = 0,0218 x B+ 0,0314x T + 0,0171 x S+ 0,0169 xC + 0,0081 xOR-0,0066 x ADF

gdzie składniki w g/kg s.m.: B — białko (Nx6,25), T — tłuszcz surowy, S — skrobia, C — cukier, OR — reszta organiczna, wyliczana z zawartości substancji organicznej pomniejszonej o zawartość białka, tłuszczu, skrobi, cukru i ADF, ADF — włókno detergentowe kwaśne (acid detergent fiber).

380