Zdjęcie1155

Rys. 112. Inteniywaość nnfcodzeó wywołanych prcez różne choroby w różnych tar* mia»fh wygiewu buraków

śliny, które już w pierwszych etapach rozwoju są osłabione, łatwiej ulegają iniekcji wirusowej i są wrażliwsze na plamistość liści (Virśg 1964). Z kolei rośliny zaatakowane wirusem plamistości mają obniżoną odporność na zgniliznę kopcową (Kiss 1970).

Odporność lub wrażliwość na Aphanamyces i Rhizoctoma (Schneider i GaskUI 1962) są wzajemnie ze sobą powiązane. Odmiany odporne na Aphanomyces wykazują zwykle całkowitą lub przynajmniej częściową odporność na Rhizoctonia. Wartość testu chi kwadrat dla obu cech wyiugj 20,941.

Stwierdzono również istnienie negatywnej korelacji między odpornością buraków na choroby siewek i pospiechowatością. Odmiany wykazujące tendencję do pośpiechowatości są z reguły bardziej odporne.

Zarówno wśród jedno-, jak i wielonasiennych populacji buraka odporność form diploidalnych jest na ogół wyższa niż tetraploidów (Kiss

13SB Tli

Oesn* linii Bela inl&urt* pod +i&óm oipuuiak* i* ómeahf wywołane pr&sz /4jłiunw«ov« i MBUatifmrta ort< tendencji do paftptoctowatofci n» podawm tuta de kwadr* («! Scbnoden t Gubili tM2)

Odporność		liczba pojadłtm		Qa kwadrat
aa choroby	R	MS	1
Afhantmyem
R	27	10
MS	$1	21	»
S	26	1	i
30606
JtAuwrMftfc
R	0	0	16
MS	36	20	n
S	U	21	M
hj»
Z - n4f$nf, MS •	mww wmwr> 1	• wrtifiwy.

1969, 1970). Badania Schneider* (1964) wykluły również, że korekcja miedzy odponfc*cią w warunkach szklarniowych i potowych jest negatywna (f"—0,900)k

W normalnych warunkach wzrostu młode rośliny mogą ulec porażeniu przez kilka patogenów jednocześnie; w większości przypadków daje to efekt addytywny Szczególnie poważne schorzenia wywołane są zagrzybieniem gleby i obecnością nicieni z gatunku Hetetoderc sctachtii (Polychrnopulos i in. 1969, Whitney i Doney 1970,1973. Whifcaey 1974).

Odporność można pośrednio zwiększyć przez selekcję rodów wykazujących wysoką zawartość soli (Szewczenko 1966) lub kiełkujących w niższych temperaturach (Ludvan i Virag 1968).

Połączenie żywiciela z pasożytem następuje za pośrednictwem wydzielin korzeni Są one specyficzne dla gatunku lub odmiany, mogą jednak być modyfikowane przez czynniki ekologiczne. Mikrobiologiczne warunki gleby, czyli obecność organizmów współdziałających lub antegonis-tycznych, ma również istotne znaczenie (Rovua i Davey 1974), przy czym grzyby występujące w glebie mają wyższą zdolność adaptacji Stąd też odporność lub wrażliwość różnych odmian buraka cukrowego w tych samych warunkach może być identyczna lub zbliżona (Afanasjew i Sharp 1961, Kiss 1965 itp.), a kompleksowe ukazanie różnymi pasożytami pozwala Jednocześnie na uzyskanie odporności grupowej (Kiss 1970). Ponieważ warunkujące odporność czynniki fizjologiczne i genetyczne są ściśle powiązane, dlatego stwarzając warunki prowokacyjnej infekcji przez stosowanie najbardziej zjadliwych gatunków i ras patogenu oraz selekcję

221