0000016 3

32 Bóle krzyża

po dtuzszym wykonywaniu pracy w pochyleniu. Mozę go wywołać podniesienie ciężaru połączone z jednoczesnym skrętem tułowia, może tez być wynikiem skakania lub uprawiania dyscyplin sportowych, w których wykonuje się skręty połączone ze skłonami. Niebezpiecznym momentem jest np. wsiadanie i wysiadanie z bardzo niskich samochodów Ból postrzałowy nasila się przy wykonywaniu wszelkich ruchów; najczęściej jest on tak silny, ze nie przechodzi nawet w pozycji leżącej.

Co jest przyczyną bólu?

Przyczyna

bólów

Ból powodowany jest uciskiem na korzonek nerwowy przez krążek międzykręgowy lub jego oderwany fragment.

W jaki sposób organizm reaguje na ból?

Organizm reaguje na ból postrzałowy natychmiastowym, odruchowym usztywnieniem mięśni (znieruchomieniem). Ta mimowolna reakcja następuje często tak szybko i gwałtownie, że nie pozwala się wyprostować i utrzymuje dotkniętą postrzałem osobę często nawet przez kilka dni w skręconej, dziwacznej pozycji.

Szczegółowe informacje na temat postrzału, sposobów zapobiegania i przeciwdziałania jego skutkom znaleźć można na stronie 60.

„Wypadnięcie” dysku Jaki charakter ma ból?

Wielość

objawów

dyskopatii

Ból zależy od miejsca i stopnia wypchnięcia dysku z jego naturalnego położenia. Mozę on być ostry i drążący, może też być ciągnący i promieniujący w kierunku nóg Mozę przypominać ostry ból doznawany w rwie kulszowej, może się też przejawiać jako mrowienie lub drętwienie nogi.

Co boli?

Bolą wszystkie tkanki uciskane przez wysunięty ze swojego właściwego położenia krążek międzykręgowy lub drobne, oderwane od niego fragmenty. Bolą zatem korzonki nerwowe (np. te, które tworzą nerw kulszowy), torebki stawowe lub więzadla mięśni; bolą również mięśnie związane z obszarem występowania zmian chorobowych.

W jakich okolicznościach pojawia się ból?

Czynności,

którym

towarzyszy

ból

Ból często towarzyszy poruszaniu się, są takie momenty pozycje ciała, kiedy znika. Typowe sytuacje, w których pojawia się ból, to poranne wstawanie z łóżka, pochylanie tułowia do przodu (np. w czasie porannej toalety) i przechodzenie od pozycji siedzącej do stojącej lub na odwrót. Szczególnie przykre są chwile wsiadania i wysiadania z samochodu oraz dłuższa nim jazda; ból odczuwany bywa też przy kaszlu oraz kichaniu.

Co jest przyczyną bólu?

Ból powodowany jest przez ucisk uszkodzonej tarczy mię-dzykręgowej na otaczające ją tkanki. Bóle tego rodzaju są szczególnie gwałtowne wówczas, gdy oderwany fragment dysku zaklinuje korzonek nerwowy w otworze międzykręgo-

wym.

W jaki sposób organizm reaguje na ból?

Groźba

paraliżu

Odruchowa reakcja organizmu na ból podobna jest do tej, jaką obserwuje się przy bólach postrzałowych; polega ona na obronnym napięciu mięśni, unieruchomieniu tułowia i przyjęciu wymuszonej pozycji ciała. Nie odbywa się to jednak tak raptownie, jak w przypadku postrzału, lecz stopniowo; prowadzi to z czasem do coraz większego ograniczenia wykonywanych ruchów: nie można się juz schylić, uniesienie nogi w celu założenia skarpetek czy rajstop lub praca w ogrodzie stają się coraz większym problemem, az w końcu czynności te stają się zupełnie niewykonalne Daleko wysunięty i szczególnie niekorzystnie ułożony dysk może stać się przyczyną prawdziwego paraliżu (bezwładu): nie daje się juz wtedy podnieść nogi, dochodzi do zaburzeń motorycznych mięś-mówki pęcherza moczowego oraz końcowego odcinka przewodu pokarmowego.

Szczegółowe informacje na temat tyłoprzemieszczenia krążka międzykręgowego i sposobów terapii tego schorzenia znaleźć można na stronie 59.