0000034

PORAŻENIE KURCZOWE POŁOWICZE

(HEMIPLEGIA SPASTICA)

Najczęstszą przyczyną tej postaci m.p.dz. są zaburzenia okołoporodowe (uraz porodowy lub niedotlenienie płodu), jednak ok. V3 przypadków' ma charakter nabyty (powikłanie chorób infekcyjnych).

U dziecka stwierdza się objawy niedowładu połowiczego prawo- lub lewostronnego, z przewagą zmian w kończynie górnej. Szczególnie zaburzony jest ruch odwracania kończyny oraz odwodzenia kciuka. Kończyna dolna ustawiana jest w półzgięciu i przywiedzeniu. W późniejszym okresie rozwoju (wiek przedszkolny i szkolny) dochodzi do skrócenia niedo-władnych kończyn na skutek zaburzeń wzrostu pochodzenia ośrodkowego. Zależnie od stopnia stwierdzonych zaburzeń wyróżnia się postać z lekkim zajęciem kończyn (dziecko posługuje się niedowładną kończyną w sposób niezależny), średnim (używa niedowladnej kończyny jako pomocniczej) i ciężkim (nie jest w stanie posługiwać się porażoną kończyną przy żadnej czynności). U części chorych stwierdza się współistnienie ruchów atetotycznych (ryc. 11). Mogą też występować zaburzenia w^r polu widzenia, a przy zajęciu dominującej półkuli (lewej) zaburzenia w rozwoju mowy.

Ryc. 11. Obraz ruchów atetotycznych ręki u dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym. Ze zbiorów Sanatorium w Zagórzu SZNOZ

Postać ta w przeważającej większości jest następstwem zaburzeń o charakterze wrodzonym. W nielicznych przypadkach jednak związana być może z zaburzeniami nabytymi (zejście zapalenia bakteryjnego opon mózgowo-rdzeniowych, następstwo obustronnych krwiaków podtwardówkowych).

Porażenie dotyczy wszystkich kończyn (tetraplegia), przy czym kończyny górne zajęte są w stopniu większym niż kończyny dolne. Ze względu na zajęcie obu półkul mózgu jako następstwo uszkodzenia dróg nadjądrowych nerwów VII, IX, X, XI, XII występują zaburzenia połykania i mowy (zespól nadopuszkowy). Wiele dzieci wykazuje objawy znacznego niedorozwoju umysłowego. Często współistnieje padaczka o typie napadów zgięciowych.

Większość z tych dzieci nie jest w stanie nauczyć się chodzić ani mówić.

03USTR0NNE PORAŻENIE KURCZOWE (DIPLEGIA SPASTICA)

W większości postać ta ma charakter wrodzony i jest szczególnie często spotykana u wcześniaków. Jej szczególną cechą, różniącą ją od postaci wymienionych powyżej, jest to, że kończyny dolne zajęte są w stopniu znacznie większym niż kończyny górne. Nierzadko sprawa może ograniczać się tylko do kończyn dolnych (paraplegia). W postaci tej często występują niedowłady mięśni gałkoruchowych (nerw VI). Rozwój umysłowy na ogół jest na dobrym poziomie, co łącznie z dobrze zachowaną funkcją ręki i rzadko spotykanymi większymi zaburzeniami w rozwoju mowy rokuje stosunkowo pomyślnie.

POSTAĆ POZAPIRAMIDOWA m.p.dz.

Jest ona w większości następstwem okołoporodowego nie-dotlenowania i hiperbilirubinemii. Ze względu na duży postęp w rozwoju opieki nad noworodkiem (walka z zamartwi-cą, leczenie choroby hemolitycznej transfuzjami wymiennymi) jest ona obecnie spotykana znacznie rzadziej niż przed kilku-

71