0000042

43

Odcinek szyjny kręgosłupa, rdzeń kręgowy, opony i korzenie

Ryc. 12. 1 — Połączenie między różnymi korzeniami pojedynczych nerwów segmentu. 2 — Połączenia między przednimi korzeniami dwóch nerwów segmentowych.

Segmentacja mezodermy wywołuje segmentowy układ korzeni nerwów rdzeniowych, ale nie zawsze jest to całkowite; stwierdza się niewielkie połączenia pomiędzy korzeniami tylnymi a korzeniami przednimi różnych segmentów (ryc. 12). Nie powoduje to jednak trudności diagnostycznych, gdyż nie da się stwierdzić zwykłym badaniem klinicznym, a jedynie za pomocą najbardziej drobiazgowych metod, takich jak np. elektromiografia z zastosowaniem elektrod igłowych. Układ splotu może być różny — będzie to jednak omówione szczegółowo, z przytoczeniem wyników otrzymanych w naszym laboratorium, w kolejnych doniesieniach. Przy rozważaniu możliwych źródeł uszkodzenia trzeba wziąć pod uwagę ścisłe związki między nerwami rdzeniowymi a stawami międzywyrost-kowymi, tętnicą kręgową, twardym elementem kostnym poprzecznych wyrostków kręgów oraz mięśniami pochyłymi. Każdy ruch obręczy barkowej i szyi powoduje ruch splotu barkowego.

Wewnętrzne mięśnie szyi są wysoko wyspecjalizowane w segmentach: szczy-towo-potylicznym i szczytowo-zębowym. Posiadają bardzo dobre unerwienie czuciowe z wieloma klasycznymi wrzecionami i spiralnymi receptorami rozciągania (6, 50). Przykrywające je mięśnie tylnokręgowe są również bogate we wrzeciona, a torebki stawów maziowych mają zakończenia otorbione i nieotor-bione (34). Mięśnie międzysegmentowe z całą pewnością mają niewielkie znaczenie mechaniczne, ale muszą być bardzo wrażliwymi kontrolerami zmian postawy powodowanych bądź to deformacją kręgosłupa — tzw. ruch dowolny, bądź też skurczem wywołanym bolesnymi zmianami w tkankach miękkich szyi.

Rola nerwów autonomicznych będzie omawiana później, ale warto przedsta-