0000050 2

92 Kinezyterapia

wet nudzie. Ze względu na cechy motoryki człowieka, takie jak silą, szybkość, wytrzymałość i zwinność (gibkość), istnieje też podział ćwiczeń gimnastycznych na: siłowe, szybkościowe, wytrzymałościowe i zwinnościowe. Natomiast w związ-j ku z rozwojem sportu wyczynowego ćwiczenia gimnastyczne zostały usystematyzowane w celach treningowych jeszcze inaczej. Postęp, jaki się dokonał w dziedzinie neurofizjologii uzasadnia uwzględnienie również kryteriów związanych z mózgową kontrolą ruchu. Wraz ze zmianą i różnicowaniem się celów, rozwijały ¹ się, ściśle się ze sobą łączące, systematyka i słownictwo gimnastyki. W tej dziedzinie najlepszym opracowaniem po 2 wojnie światowej i jak dotychczas najbardziej wartościowym jest Gimnastyka podstawowa. Słownictwo - systematyka L. Mazurka (281-stronicowe wydanie drugie pochodzi z 1971 r.). Książka ta zawiera szczegółowy' opis nazewnictwa i metod ćwiczeń z zakresu gimnastyki podsta-j wowej, podzielonych na cztery podstawowe grupy (tab. 9). Opisane zostały również cele i zadania, jakie się wiążą z tak pogrupowanymi ćwiczeniami (tab. 10).j L. Mazurek oparł się w swoim opracowaniu na publikacjach polskich poprzedników, poczynając od rozprawy opublikowanej w 1867 r. przez doktora W. Piasec-1 kiego, na potrzeby nowo powstałego we Lwowie Towarzystwa Gimnastycznego j „Sokół”. Pracę W. Piaseckiego kontymuowali jego następcy: A. Durski i E. Ce nar, E. Madey'ski (1890), E. Piasecki, W. Sikorski, a także językoznawca T. Lehp] -Spławiński (1919). Do 2 wojny światowej obowiązywało zreformowane słownie-¹’ two gimnastyczne, przedstawione w 1930 r. w podręczniku W. Sikorskiego pt. Gimnastyka. Część II. Niektórzy terapeuci, którzy znali system gimnastyki szwedzkiej, sami - a później ich następcy - przyswajali jej wzorce, kreując w okre sie międzywojennym własne systemy leczenia ruchem.

W latach pięćdziesiątych XX w. wzrosło nagle, w następstwie skutków epide-j mii choroby Heinego-Medina oraz spontanicznego rozwoju rehabilitacji medycz-1 nej, zapotrzebowanie na kinezyterapię. Sięgnięto po wzorce systematyki i metodyki kinezyterapii, stosowane zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. Powsta-' la sytuacja terminologicznego i pojęciowego chaosu, który nb. przetrwał wiele lat. Uczono się, m.in. z opublikowanych przez PZWL w 1965 r. przekładów dwóch podręczników do kinezyterapii: 1) W.K. Dobrowolski (red.): Gimnastyka lecznicza; 2) N.M. Tidy: Ćwiczenia poprawcze i masaż leczniczy^r. W każdym z tych opracowań inaczej były przedstawiane podziały i nazwy ćwiczeń. Klasyfikację ćwiczeń leczniczych, opisaną w pierwszym podręczniku, przedstawia tab. 11. W drugim podręczniku autorka, Noe! M. Tidy, podała na 660 stronach encyklopedyczny

Tabela 11. Ogólna klasyfikacja ćwiczeń leczniczych

Ćwiczenia gimnastyczne

Stosowanie ruchów biernych Rozciąganie mięśni Ćwiczenia z dawkowanym oporem Ćwiczenia korygujące Ćwiczenia koordynacyjne Ćwiczenia rozluźniające Ćwiczenia równoważne Ćwiczenia oddechowe

Ćwiczenia z wykorzystaniem specjalnych przyrządów i aparatów

Ćwiczenia w wodzie

Inne

Ćwiczenia użytkowe i sportowe

Ćwiczenia czynności dnia codziennego Ćwiczenia chodu, biegu, skoku Ćwiczenia rzutu Ćwiczenia wspinania

Pływanie, wiosłowanie, narciarstwo, łyżwiarstwo, jazda na rowerze Inne

Gry

Siatkówka

Koszykówka

Tenis

Inne ^{2 1}

1

jontoforezą. Opis obejmował metody postępowania kinezyterapeutycznego w 25 rozmaitych schorzeniach i urazach różnych narządów i układów narządowych człowieka.

2

opis metod kinezyterapii, wspomaganej masażem i różnego typu zabiegami fizykoterapeutycznymi - światłolecznictwem, ciepłolecznictwem, elektrogimnastyką