nic uszkodzenia piramid, zarazem nic nie mówi o poziomie tego uszkodzenia, które może zaistnieć w jakimkolwiek odcinku szlaku korowo--rdzeniowego półkule mózgu, torebka wewnętrzna, pień, rdzeń kręgowy . Im dalej od kory mózgu znajduje się ognisko chorobowe na szlaku pira-midowym, tym intensywniej występuje hipertonia mięśni. Zdarzają się przypadki zwiotczenia mięśni w uszkodzeniach szlaków korowo-rdzenio-wych, zwłaszcza gdy uszkodzenia le dotyczą korowych odcinków tvch szlaków np. wiotkie porażenie połowic ze •; szczególnie dzieje się to w początkowych okresach porażenia, zanim hipertonia zdoła się wytworzyć. Można tu poniekąd oprzeć się na doświadczeniach na małpach (Fulton i inni , u których wykonane odosobnione zniszczenie pola 4 powoduje porażenie wiotkie, a dopiero zniszczenie obu pól 4 i 6 prowadzi do wzmożonego napięcia mięśni.
O b jawy nntaoon i styczne
Wzmożone napięcie typu po/.apii amidowego (rigidilńi, rigor) w kończynach dolnych, tak jak i w górnych, występuje w chorobach układu pozapiramidowego . np. choroba Parkinsona, parkinsonizm pośpiączko-wy, choroba Wilsona i Westphal-Strumpclla, Hallenoorde.na i Spatza itd. . Wówczas stwierdza się przedmiotowo poza plastycznym charakterem napięcia mięśniowego szereg objawów przedmiotowych pozapirami-dowYch. Spośród tych ostatnich wymienić można wspomniane już objawy kurczu rozciągowegc) mięśni przeciw niczych tzw. objawy antagoni-stycznc oraz objaw paradoksalny Westphala. Objawy antagonistycz-nc badamy w sposób następujący: polecamy choremu leżącemu na brzuchu ze zgiętymi w stawach kolanowych pod kątem prostym kończynami prostować podudzie wbrew oporowi, jaki mu stawiamy ręką; przy nagimi przerwaniu oporu podudzie silą inercji prostuje się, ale niedostatecznie; ruch inercyjny zostaje powstrzymany przez nagły skurcz antagonisty, a mianowicie zginacza uda, co wyczuć można ręką. Objaw Westphala, tzw. objaw skurczu paradoksalnego, polega na mimowolnym skurczu mięśnia piszczelowego przedniego i napinaniu się jego ścięgna, jeśli powoli biernie prostować stopy.
Ruchy czynne i siła mięśniowa
Obecnie prz\stępujcm\ do badania ruchów czynnych kończyn oraz ich siły mięśniowej. Najlepiej jest dla orientacji nasamprzód unieść powoli jednocześnie obie wvprostowane i nie zestawione' ze sobą kończyny, następnie utrzymać je przez chwilę uniesione, po czym powoli opuścić. W razie istnienia niedowładu, zwłaszcza dyskretnego, zauważyć daje się. iż kończy na niedowładna opóźnia <ię przy unoszeniu, uniesiona zaś szybciej opada.
istnieją liczne tzw. objawy drobne .,/telits . dzięki którym łat
wa j jest wykry* d^kreiny niedowład piramidnwy. co jest niezmiernie ważne dla rozpoznania >praw\ organicznej mózgu lub rdzenia oraz dla jej umiejscowienia. Wymienię niektóre / nich.
154