108 1'ermoterapia
głowy Szczególnie dobrze reagują na zimno przyczepy mięśniowe zlokalizowane w obrębie potylicy i stwardnienia w obrębie mięśni karku. Zimne okłady (z lodu) w miejscach największej bolesności mogą przynieść dużą ulgę również w przypadku rwy kulszowej.
Okłady z lodu są szczególnie skuteczne w ostrych stanach zapalnych. Z jednej strony łagodzą one ból pozwalając w porę przeprowadzić niezbędne zabiegi terapeutyczne bez wywołania przy tym „obronnego" usztywnienia mięśni; z drugiej strony zimno pobudza grę naczyniową (tzn. zwężanie i rozszerzanie się naczyń krwionośnych), wywołując wyjątkowo aktywne przekrwienie tkanek i — w rezultacie — uczucie rozgrzania.
W niektórych aptekach są nabycia gotowe, suche okłady lodowe, czasami jednak lepiej znosimy zimne okłady wtedy, gdy są one wilgotne. Rolę wilgotnych okładów spełniają z powodzeniem zwykłe kostki lodu z lodówki zawinięte w bawełniane płótno (np ręcznik); dają się one w tej gotowej do natychmiastowego użycia postaci przechowywać w za-mrazalniku przez długi czas. Czas trwania okładu zależy wyłącznie od samopoczucia pacjenta. Przyjemne uczucie daje odstawienie — na krótko zimnego okładu po kilku minutach i wymasowanie bolącego miejsca (lepiej będzie, gdy wymasuje nas inna osoba). Zabieg nie powinien trwać dłużej niż 15-20 minut.
W saunie działają na organizm za przemian ekstremalne bodźce cieplne: gorąco i zimno. Poddawane tym bodźcom ciało gruntownie się oczyszcza, gdyż w wysokiej temperaturze bardziej się pocimy, pozbywając się ciał balastowych (tj. zbędnych produktów komórkowej przemiany materii). Działanie sauny polega tez na dobroczynnym, rozluźniającym działaniu ciepła, przy czym pobudzone zostają funkcje wielu organów ciała. Stosowane na przemian przeciwstawne bodźce termiczne przynoszą również poprawę ogólnej kondycji fizycznej poprzez zahartowanie organizmu.
Jak się okazało, sauna działa doskonale, wręcz uzdrawiająco w leczeniu mikrourazów mięśni, ścięgien i torebek stawowych; dolegliwości te towarzyszą nieodłącznie np. intensywnemu uprawianiu sportu.
Sauna, pobudzając cały organizm, stymuluje w szczególności przemianę materii i wykazuje działanie rozluźniające i przeciwbólowe również w obrębie pleców.
Przeciwwskazania dla korzystania z sauny
Uwaga: Bardzo ostrożnie powinni korzystać z sauny ludzie zagrożeni chorobami serca lub układu krążenia, osoby z nadciśnieniem tętniczym i chorzy na nadczynność tarczycy. Przeciwwskazaniem — z czego amatorzy sauny często nie zdają sobie sprawy lub co często niesłusznie lekceważą — są również ostre infekcje wirusowe. Infekcje takie atakują zawsze (poprzez układ krążenia) cały organizm i zakłócają funkcjonowanie rozmaitych jego narządów. Sauna stanowi w takich stanach zbyt duże, dodatkowe obciążenie. Przed udaniem się do sauny należy zatem koniecznie zasięgnąć opinii lekarza!
Z wyjątkiem kilku sytuacji szczególnych nie można z góry przewidzieć, czy przy danym schorzeniu lepsza okaże się terapia ciepłem, czy zimnem. Okłady z lodu stosuje się z zasady przy wszelkich stanach zapalnych. Przy tzw. napięciowych bólach głowy oraz w zespole bolesnego barku, gdy udaje się zlokalizować bolesne miejsce w przedniej części stawu barkowego — lepsze od ciepła jest działanie zimna. W pozostałych przypadkach (z powodu dużej liczby czynników mogących wywoływać dolegliwości kręgosłupa) stosowanie ciepła i zimna powinno zależeć od indywidualnego wyczucia; bodźce cieplne należy stosować wtedy, gdy odczuwane są one jako przyjemne i kojące.
Nadwaga a bóle kręgosłupa
Postawa ciała zależy bezpośrednio od jego wagi. Duży brzuch to nie tylko defekt urody, ale również zaburzenie równowagi konstrukcji ciała i nadmierne obciążenie dla dźwigającego go kręgosłupa poprzez wypchnięcie zbyt daleko do przodu środka ciężkości ciała. Nadwaga powoduje