003 8

Ćwiczenie 2 /. fizjologii krwi

Mechanizmy powstawania czopu bcmostutyczncgo. Badania diagnostyczne układu hem os In tycz nogo.

1.    Płytki krwi (PLT).

Nąimn iejsze oiementy morfotyozue, pozbawione jądra, występujące w ilości 1^0 - 4-10 x 10 Aktywacja płytek krwi obejmuje szereg następujących po sobie procesów (zmiana kszrahu, adhezja, degranulacja, agregacja) wywołanych przez kontakt 7 powierzchnią uszkodzonego naczynia lub ciziałaniam agonislów (ADP, irombina),

Oznaczanie czasu krwawienia jest najprostszą metodą badania sprawności hcmostatycznej płytek krwi. Metoda Dukc’a jest mało czuła i specyficzna. Klinicznie użyteczna jesl wersja lvy'cgo.

2.    Hetnostazii to zespół mcclianizmńw fizjologicznych, które zapewniają sprawne zahamowanie krwawienia po urazowym lub chorobowym przerwaniu ciągłości naczynia krwionośnego, zapewniających płynność krwi w nienaruszonym łożysku naczyniowym.

Główne elementy hemostazy to:

•    ściana naczynia krwionośnego

•    płytki krwi

•    układ krzepnięcia

•    układ nbrynolizy

•    układ fagocytarny    (makrofcgi, gł. śledziony).

2.].Htimostaza pienvotna to inicjacyjna faza aktywacji układu hemostazy, obejmująca aktywację płytek, które rozpoznają uszkodzenie naczynia krwionośnego, ulegają adhezji (przyleganiu do miejsca uszkodzenia), (iegrajmlncji (uwalniają substancje występujące w ich ziamistościach), agregac ji (łączą się ze sobą) i tworzą czop płytkowy.

Uszkodzenie óródbłonka wyściełającego naczynie powoduje odsłonięcie białek adhczyjnyeh, np. kolagenu, czynnika von Willebrandtz (cz. vW), fibrynogenu, fibroncktyny, trombospondyny Na powierzchni rrombocytów są natomiast receptory dla tych białek. Agregacjo trombocytów zachodzi dzięki flbrynogenowi (tzw. mostki fibrynogenowe) oraz czynnikowi vW.

IAjmKc yoUtlUP (    fu' y Lu>u>£gjo

o    },

Ogólne próby krzepnięcia krwi

Należą do nich: czas krwawienia, czas krzepnięcia krwi i osocza, tromboel&sjografia, czas prouonibinowy, czas koaiinowo - kefiunowy, próba zużycia pioubtnbicy, test generacji tromboplastyny, czas trombinowy. czas rcptyiazowy i próba rozpuszczalności skrzepu w 5 mol/! roztworze mocznika Próby te maja tylko orientacyjne znaczenie i nie są. dostatecznie czułe. Często wystarczy obecność zaledwie 5-10% prawidłowej zawartości niektórych czynników, aby wyniki próby były prawidłowe.

. Czas krwawienia

Zasada. Czasem krwawienia nazywa się czas upływający od momentu doświadczalnego , zranienia skóry do chwili ustania wypływu krwi. Jest on miarą tworzenia się czopu płytkowego, adhezji śródbfonka naczyń włosowatych i skurczu naczyń, nie zaieZy natomiast od procesu krzepnięcia krwi,

1.    Metoda Duke’*. P!n:ck ucha lub skórę opuszki palca nakłuwa się igłą n a głębokość 2-3 mm. Wypływającą krew usuwa się co 30s skrawkiem bibuły filtracyjnej.

Norma < Smir.

2.    Metoda Copleya i Lalicha. Po nakłuciu igła palec zanurza się w zlewce zawierającej jałowy 0,85 % roztwór NłCL, podgrzany' uprzednio do temp. 37° C (32C K). Strumyczek wypływającej krwi jest w tych warunkach dobrze widoczny. Stoperem mierzy się czas upływający od momentu zranienia do chwili, kiedy krwawienie zatrzymuje się.

Norma. <5 min •    ,,

Jjr

/