016 017

5. Przycisk +iioaaj, wycieranie roznyun mcioa prognostycznycn cna jcu-nego szeregu czasowego

Dla jednego szeregu czasowego można skonstruować wiele prognoz, wywołując rozmaite procedury prognostyczne lub tę samą procedurę, ale z różnymi parametrami wejściowymi. Aby dla powyższego przykładu wybrać drugą procedurę prognostyczną uwzględniającą wahania, np. multiplikatyw-ną liniową, należy:

• ponownie kliknąć przycisk -fDodąj i powtórzyć czynności z punktu 4. wybierając metodę multiplikatywną liniową z parametrem 4.

Rys. 1.9. Ekran po wywołaniu procedury prognostycznej Multiplikaty wna liniowa dla szeregu INFLACJA

Po każdym kliknięciu przycisku +Dodaj zostanie dodany jeden wiersz w oknie Szeregi wykresu.

6. Prezentacja na wykresie i w postaci liczb wartości: szeregu czasowego, funkcji trendów oraz prognoz

Na rysunku 1.9 przedstawiono wykres szeregu czasowego oraz dwóch trendów i prognoz skonstruowanych za pomocą dwóch procedur prognostycznych: Fourier oraz multiplikatywnej liniowej z okresem w^rahań = 4 (okres wahań cyklicznych można szukać iteracyjnie). Pionowa linia oddziela wartości szeregu czasowego i jego trendu (lub trendów, jeśli zastosowano więcej niż jedną procedurę prognostyczną) od prognoz (ekstrapolacji trendu).

Aby odczytać wartości liczbowe trendów i prognoz, należy :

• kliknąć przedostatnią ikonkę ikonkę modułu Dane wykresu (na rysunku 1.10 wskaźnik myszy ustawiony jest nad ikonką modułu Dane wykresu).

KJiKnięcie iKonKi moaum uane wykresu powoduje urucnomiente okna Dane wykresu, w którym prezentowane są wartości liczbowe szeregów czasowych, trendów i prognoz (patrz rys.1.10).

Rys. 1.10. Prezentacja wartości liczbowych szeregu czasowego, trendów oraz prognoz

Na rysunku 1.10 numeracja kolumn w oknie Dane wykresu odpowiada numeracji wierszy w oknie Szeregi wykresu. Wartości liczbowe w pierwszej kolumnie odpowiadają wartościom szeregu czasowego INFLACJA, który jest umieszczony w pierwszym wierszu w oknie Szeregi wykresu. Wartości trendu wyznaczone procedurą Fourier przedstawione są zatem w drugiej kolumnie. Pozioma pogrubiona linia w oknie Dane wykresu oddziela wartości trendu od prognoz. Zatem prognozy wyznaczone metodą Fouriera na kolejne miesiące będą wynosić: 4.22, 2.27. 1.03, 2.15 iid. Liczba prognoz odpowiada liczbie, jaka jest widoczna na przycisku Horyzont w oknie Szeregi wykresu. Horyzont prognoz można zmieniać, klikając przycisk Horyzont w oknie Szeregi wykresu.

7. Prezentacja parametrów funkcji trendów

Aby odczytać parametry funkcji trendów, które dla danego szeregu czasowego zostały wyznaczone w procedurze prognostycznej, należy:

•    kliknąć literę P znajdującą się pod ikoną Prognozy (patrz rys. 1.11),

•    następnie kliknąć ikonę Prognozy (patrz położenie wskaźnika myszy na rys. 1.3).

Spowoduje to pojawienie się okna Parametry, w którym mogą być przedstawione parametry funkcji trendu skonstruowanej za pomocą określonej i wcześniej wybranej procedury prognostycznej, jak w naszym przykła-

17