0000078

Rys. 90. Chemizm regeneracji rybulozo-1,5-dwufosforanu w fotosyntezie: 1 — system karboksylazy rybulozo-1,5-dwufosf orano wej, 2 — dehydrogenaza fosfoglice-raldehydowa, 3 — izomeraza triozofosforanowa, 4 — aldolaza, 5 — fosfataza, 6 — transketolaza. 7 — izomeraza rybozofosforanowa, 8 — 3-epimeraza rybulozo-fosforanowa, 9 — fosforybulokinaza

miowęglowego ketocukru — sedoheptulozo-l,7-dwufosforanu. Związek ten przy udziale fosfatazy pozbywa się reszty fosforanowej z pozycji 1, przechodząc w sedoheptulozo-7-fosforan.

W kolejnej reakcji, katalizowanej znowu przez transketolazę następuje przeniesienie grupy ketolowej z sedoheptulozo-7-fosforanu na piątą cząsteczkę triozofosforanu i tworzą się dwie cząsteczki pentoz w formie ksylulozo-5-fosforanu i rybozo-5-fosforanu. W końcu cząsteczka rybozo-5-fosforanu ulega izomeryzacji z udziałem izomerazy rybo-zofosforanowej, a cząsteczka ksylulozo-5-fosforanu epimeryzacji z udziałem 3-epimerazy rybulozofosforanowej do rybulozo-5-fosfora-nu. Wytworzone w toku opisanych przemian 3 cząsteczki rybulozo-5-fo-sforanu, z udziałem odpowiedniej kinazy (fosforybulokinazy) i trzech cząsteczek ATP przechodzą w rybulozo-1,5-dwufosforan, który był punktem wyjścia obrotu cyklu fotosyntezy. Przemiany te w sposób uproszczony wyjaśnia schemat przedstawiony na rysunku 91.

Jak wspomniano, zarówno przyłączanie C0₂ do rybulozo-1,5-dwu-fosforanu, jak i jego redukcja do poziomu cukrów oraz regeneracja akceptora, są reakcjami nie wymagającym; udziału światła. Istotnie udało się te procesy przeprowadzić w ciemności, wymagało to jedńak

322