094 095

Rozdział m

np. plany szkoleń, urlopów, terminy zakończenia określonych prac Ud. Organy _a, ministracjl prowadząc prace planlstyane muszą posiadać wystarczającą l obiektyw, ną informację o potrzebach oraz możliwościach, uwzględniać różne punkty wid** nu l interesy. Jasno dostrzegać cele planowanego dzUlanla oraz przewidywać jego skutki, a także uwzględniać możliwość wystąpienia w czasie realizacji planów nic przewidzianych okoliczności i uzależnień.

ROZDZIAŁ IX

WYBRANE SYSTEMY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

Literatura — Chorąży H. Ewolucja pozycji prawnej regionów we Francji. Lublin 1986: ChorątyK. Zagadnienia ustroju lokalnego Francji Lublin 1998: Dolntckl B.. Modele samorządu terytorialnego w Europie I w Polsce. Katowice 1994: Izdebski H„ Kulesu M. Administracja publiczna - zagadnienia ogólne. Warszawa 1999i Jeżewski J. (red.). Samorząd terytorialny I administracja w wybranych krajach. Gmina w państwach Europy Zachodniej. Wrocław 1999: Leszczyński L. GyoseUhłdo w japońskiej kulturze prawnej. Lublin 1996: Longchsmps fi. Współczesne kierunki w nauce prawa administracyjnego na Zachodzie Europy. Wrocław 1968: Niewiadomski Z. Samorząd terytorialny w warunkach współczesnych państw kapitalistycznych. Warszawa I98& S/renuwthJ Problemy funkcjonowania administracji w Japonii. Rzeszowskie Zeszyty Naukowe 1991. t IX: Tokarczyk I.. Prawo amerykańskie. Kraków 2000.

W działalności, budowie, metodach czy zasadach funkcjonowania administracji publicznej można znaleźć dziś w święcie zarówno duto podobieństw, jak i różnic zauważalnych w poszczególnych państwach. Wszystkie państwa w jakimi sensie I wymiarze korzystają z dorobku partstw Europy Zachodniej, z tego, co powstało np. w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej z 1789 roku uwieńczonej Deklaracją Praw Człowieka I Obywatela, kiedy to poddany zmienił się w obywatela, ale w zasadzie również starają się one twórczo zaadaptować swoje tradycyjne rozwiązania do działań administracji publicznej. A więc obok zagadnień wspólnych administracjom cywilizowanego świata, wspólnego dorobku i osiągnięć, można wyróżnić różne modele administracji w poszczególnych państwach. Różnic tych nie zacierają wspólne poczynania państw np. w ramach Unii Europejskiej.

Mówiąc o wspólnym, ogólnym dorobku, opartym przede wszystkim na doświadczeniach państw Europy Zachodniej, można stwierdzić, że wiedza o administracji Jest zjawiskiem ściśle związanym z polityką, żydem społecznym i gospodarczym, że administracja publiczna powinna funkcjonować racjonalnie, reprezentować interes publiczny, że w ramach trójpodziału władzy w państwie zajmuje się ona działalnością organizatorską, działa w ramach i na podstawie prawa. itd. W ostatnim okresie uwypukla się ponadto zasady demokratyzmu, decentralizacji czy pomocniczości, traktujące człowieka - obywatela Jako podmiot dzlałalnośd państwa i jego administracji. która pełni rolę pomocniczą w stosunku do działań obywateli, oraz cały szereg innych zasad, jak np. wielopodmlotowośd czy samodzlelnośd I odpowiedzialności.

Ib jakby oczywiste dziś. choć często młode zasady, wspólne dla cywilizowanego świata, nie osłabiają różnic występujących w poszczególnych państwach, związanych m.ln. z tradycją. Wiadomo, że różne są tradycje np. monarchii absolutnej I republł-

99