10052

Koszty logistyki przedsiębiorstw

wielkości jednorazowej partii dostaw, rodzaju środka transportu i stopnia jego wykorzystania, wykonywanych prac manipulacyjnych i czynności spedycyjnych. Jeśli do wymienionych kosztów dystrybucji fizycznej dodamy: utracone przychody z tytułu wyczerpania zapasu oraz straty z tytułu niesprawności i pomyłek w obsłudze, to otrzymamy względnie pełny rachunek kosztów obsługi klienta.

Koszty całkowite dystrybucji fizycznej (Kcd) - jako szczególna grupa kosztów logistyki - liczone są według formuły:

K„, — K„ + K| + K_m + K_z + K,„

gdzie:

Ko - koszty obsługi zamówień,

K, - koszty transportu,

K,„ - koszty utrzymania magazynów,

Ki 1 koszty zapasów,

K„ - koszty utraconych możliwości sprzedaży.

Naprzeciw nowym wyzwaniom klientów zakresie obniżania kosztów wyszła na początku lat sześćdziesiątych koncepcja fizycznej dystrybucji towarów, oparta na funkcjonalnej integracji, dostrzeżeniu współzależności kosztów oraz zastosowaniu koncepcji globalnych kosztów fizycznej dystrybucji towarów. Podstawą konfiguracji systemów fizycznej dystrybucji towarów stały się globalne koszty tej działalności. Philip Kotler wyraził te koszty prostym wzorem [30, s. 30-32]:

D = T + FW + VW + S,

gdzie:

D - globalne koszty fizycznej dystrybucji towarów,

T - globalne koszty transportu,

FW - globalne koszty składowania,

VW - globalne koszty utrzymania zapasów,

S - globalne koszty utraconych możliwości sprzedaży.

Nieco obszerniejszą formułę takich kosztów przedstawił Martin Christopher:

TDC i TC i FC i CC IICIHC + PC + MC,

gdzie:

TDC I globalne koszty fizycznej dystrybucji towarów,

TC - globalne koszty transportu,

FC - globalne koszty składowania,

CC - globalne koszty komunikowania się (np. koszty przetwarzania informacji, fakturowanie),

IC B globalne koszty zapasów,

HC 1 globalne koszty manipulacji ładunków,

PC - globalne koszty opakowań ochronnych,

MC I globalne koszty zarządzania fizyczną dystrybucją towarów.

W opracowaniach spotyka się też opinię, że poziom obsługi nabywców - jako istotny w logistyce - pociąga za sobą I koszty utrzymania zapasów, • koszty infrastruktury magazynowej, • koszty czynności manipulacyjnych, • koszty transportu, • koszty realizacji zamówień handlowych i | koszty dyspozycji.

Ad. 2) Koszty wyczerpania zapasów obejmują: (1) utraty potencjalnych przychodów ze sprzedaży bieżącej z powodu braku produktów, opóźnień w dostawach, zapasów nieodpowiedniej jakości, wycofania zamówień; (2) zmniejszenia szans realizacji określonych przychodów ze sprzedaży w przyszłości z powodu utraty zaufania nabywców i pogorszenia reputacji firmy.

Ad. 3) Koszty niesprawnej obsługi, tj. straty z tytułu niesprawności i pomyłek w obsłudze są wywoływane przez: (1) nietrafną lokalizację składów, nieracjonalne wykorzystanie środków transportu, koszty dostaw awaryjnych i opóźnionych, (2) niewykorzystanie możliwości czerpania korzyści z tytułu innych lokat kapitału niż zapasy trudno zbywalne, nieprawidłowe wyposażenie techniczne magazynów, niepotrzebne punkty sprzedaży, niewykorzystane środki transportu.

Podsumowanie

Dotychczasowe rozważania wskazują, że w przedsiębiorstwie istnieją trzy podstawowe rodzaje źródeł, względnie stałych kosztów logistyki, które przedstawia poniższy' schemat:

ŹRÓDŁA KOSZTÓW LOGISTYKI

Zapasy rzeczowe	Infrastruktura logistyczna	Zasoby pracy
N. Majątek y'	n. Majątek	N. Siła
obrotowy y'	n. trwały	\ robocza /

Nakłady

{^^~Rzeczowe~^^^^~Czasowe~^^^^~Osobowc^^ Koszty

Rys. 35. Źródła kosztów logistyki

Źródło: K. Ficoń, Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Wyd. Impuls Plus Consulting, Gdynia 2001, s. 396.