UA7i*w.riN2ryER5K=
. „...c-tma elementu //przy projektowym obciąg dhiZSZS (przy uwzględnieniu odpowiedniego
ivrzc . projektowego czasu eksploatacji konstrukcji Ar-
1 bezpieczeństwa) ^ ^ykk przedstawiana w posJ
Wytrzymałoś*, t P%0) Wvkresy te mają duże znaczenie wu. ^
_ ta.-i.Wrcsu
K^J. 17.9. Granica pełzania dla różnych temperatur
Z lego co dotychczas zostało powiedziane wynika, zc właściwością, która przede wszystkim musi wykazywać materiał odporny na pełzanie, jest wtsoka temperatura topnienia (lub mięknięcia) Jeśli materiał ma być eksploatować w temperaturze mzszej od 0,3 temperatury' topnienia (K), pełzanie me będzr stanowiło problemu Jeżeli temperatura eksploatacji ma być wyzsza, należ;, wprowadzić pierwiastki stopowe powodujące wzrost odporności na pełzanie Aby zrozumieć istotę ich oddziaływ'ania musimy dow iedzieć się wiecej o procesie pełzania, co będzie tematem następnych dwóch rozdziałów.
Uiertttra uapctaitjąca
! * R flcllcr CrttPo/Engmeenng Materials McGraw Hill, 1959
nan _ rnp ui Enginrenng Stnctures Blaisdell. 1966
Łb*r«,r. mp«h.l.j,f, „ Jwkn pollkim
Śti^guS.wy"™*0 1 °hrAbka ei‘P,na “o*" mela,‘ Wvd Pol,le£to:b
zmienia się z temperaturą według zależności
W poprzednim rozdziale stwierdziliśmy, ze szybkość ustalonego pełzania,
gdzie: Q - energia aktywacji pełzania (J-moI"1 lub, częściej kj-mol*1), R -- uniwersalna stała gazowa (8,31 J*mol *K '), T - temperatura bezwzględna (K). Jest to równanie typu równania Arrhemusa, które wyraża szybkość procesu, i charaktery zuje się dużą uniwersalnością. Stosuje się ono nie tylko do szybkości pełzania, lecz także do szybkości utleniania (rozdz. 21), korozji (rozdz 23), dyfuzji (w tym rozdziale), a nawet do szybkości rozmnażania się bakterii i kwaśnienia mleka. Stwierdza ono, źe szybkość rośnie wykładniczo z temperaturą (lub, że czas do zajścia określonego stopnia pełzania lub utlenienia zmniejsza się wykładniczo z temperaturą), jak to pokazano na rys. 18.1. Wykresem szybkości procesu spełniającego prawo Arrhemusa w skali logarytmicznej w funkcji 1IT jest linia prosta o nachyleniu -QlR (rys. 18 2).
*
o
N
U
n
■D
•O
lA
O
n
N
Szybkość
Czas
Ryi. 18.1. JCcmiekweacje prrw Airteniusa
T