MATEJUAtY I7^iVN2>XSKff
MATEJUAtY I7^iVN2>XSKff
Nie jest celowe zapamiętywanie dokładnego składu tego lub podobnych
sxopow Jednak powody wprowadzenia wszystkich ty ch dodatków do nikh' okrojone: (a) wprowadzenie do roztworu stałego tyle obcych atomó^ ile jest tylko możliwe (kobałt, wolfram, chroni); (b) utworzenie stabilny k* twardych wydzieleń faz. takich jak NijAl, NijTi, MoC, IaC w celu !Urn>* uania ruchu dyslokacji: (c) utworzenie ochronnej warstwy tlenków Cr,O powierzchni stopu (patrz rozdz. 22). Na rysunku 20.3 (a i b) pokazarT skomplikowaną mikrostrukturę nadstopu na osnowie niklu. 0
“ ^ MpSiTaTm^1 w'*"5*"' Są °“ °dP<>n”: n» pełzał temperaturze topienia 12SO<>C stLoJo 7,Te * ,CmP' 85°°C' C0 P1 bezwzględnej. Są twarde i nie mo h ~ cmPcratur2 topnienia w sk Jęcz muszą być precyzyjnie odleu^" 'VC obrab‘ane metodami trad\csinvr
!""*« ^CpotS! m,eC2njTO Jest to rcbio
jest umieszczany w paście z ticnkull ^ “ Prec-vzyJnV woskowy moc wytapia się podstawiając dokładną for^Tw - 3 Das’ępnie H>Palan>- Wo łopatka przez zalame ciekłym nadstonem r ^°rCJ możc b>ć wykonana jcdi
^wrtoPcm (t>s. 20.4). Ponieważ łopatki mus
223
EAMU
. «rvkonywanc tą metodą jednostkową, ich kc^Tt .. .
W*'* około 150 GBP lub 330 USD, 2 czcm Jwłna łopalka
"gu e materiał Całkowity koszt wnuka mja«eo° lo°? ?BP u22 USD) 5-foO OBP lub 33 600 USD 3jąCęg0 102 wynosi
Ciekły stop
Ziarna wykrystalizowane z cieczy
Forma na łopatkę turbiny
ta
Szczeliny
Ryl. 20.4. Odlewanie łopatek turbiny metodą traconego wosku. W materiale twa mcae wyet^ać
znaczne pełzanie dyfuzyjne i doprowadzić do zniszczenia, w wymku pow*un» soclin
Ziarno odlewanego w ten sposób stopu jest małe (rys 20.4). Umocnienie powodowane przez dodatki stopowe skutecznie przeciwdziała pełzaniu wg prawa potęgowego, lecz w temp. 0,72Tm powstaje problem płynięcia dyfuzyjnego (patrz schemat mechanizmów odkształcenia w rozdz. 19). Wyjściem z tego jest zwiększenie wielkości ziarna lub nawet wykonanie łopatki pozbawionej granic ziam w ogóle. W dodatku, uszkodzenia wywołane pełzaniem (rozdz 17) gromadzą się w- granicach ziam.
Można oczywiście wykluczyć te zagro2ema praż eliminację granic ziam lub ukierunkowanie ich równolegle do przyłożonego naprężenia (rys. 20.4) Aby to zrealizować, poddajemy stop krystalizacji kierunkowej (rys. 20 w wyniku czego otrzymujemy wydłużone ziarna z granicami równoległymi do kierunku działania naprężenia. Drogi dyfuzji, wymagane przy pełzaniu dyfuzyjnym, stają się bardzo długie, znacznie zmniejszając pełzanie. Dodatkowo, brak jest siły napędowej do poślizgu granic ziam i kawitacji na granicach ziam. Stopy wytwarzane w procesie krystalizacji kierunkowej są obecnie w stadium badań dla stwierdzenia ich odporności na pełzanie. Ich użycie w samolotach cywilnych przewidywano ok. 1982 r. Lepsza odporność na pełnie reprezentowana przez stopy krystalizowane kierunkowo miała umozh-*ić podwyższenie temperatury pracy silnika o ok 50°C, w stosunku do ^ Przednio stosowanych i spowodować wzrost kosztów produkcji o ok 1 ub 330 USD na jedną łopatkę Jeden wirnik kosztowałby więc 30 000 G3P lub 66 000 USD.0
to prognoza l początku lal 80-<ych (przyp tłum )