58 Mistrz cięte/ riposty
Krytykując kogoś, ludzie często wykazują się brakiem umiejętności komunikacyjnych. Atakują ofiarę zc wszystkich stron, chcąc jej udowodnić, że na niczym się nic zna. Takie generalizowanie jest bardzo nieuczciwe. Nie można traktować wszystkiego w czarno-białych kategoriach, chociaż krytycy często tak robią. Posłuchaj, jak formułują swoje uwagi, a szybko odkryjesz, w jaki sposób chcą zapędzić Cię w kozi róg.
Krytycy używają takich słów jak „zawsze", „wszyscy” i „nigdy”, na przykład: „Zawsze zostawiasz wszystko na ostatnią minutę”. „Wszyscy w biurze cierpią na twoim konflikcie z Sheilą” albo: „Nigdy tego nie zrozumiesz, bez względu na to, ile razy ci to powtórzę”. Nawet jeżeli czasami odwlekasz swoje obowiązki, Sheila nie jest Twoją ulubioną koleżanką z pracy, a Ty za pierwszym razem nie do końca zrozumiałeś wyjaśnienie rozmówcy — cóż, krytykant nie pozostawił Ci możliwości wyrażenia zastrzeżeń, prawda?
Jak zatem radzić sobie z ogólną krytyką? Jeśli uważasz, że opinia Twojego rozmówcy jest uzasadniona, przyjmij ją ze spokojem. Jeżeli jednak krytyka wydaje Ci się przesadzona i oparta na gencrali-zacji, musisz podjąć decyzję. Oto, jak powinieneś zareagować, jeśli nie chcesz rozpoczynać wojny z krytykantem:
Zrób analizę krytycznych uwag. Przyjrzyj się uważnie każdej z nich, tak jakbyś w koszyku pełnym rozgniecionych pomidorów' chciał znaleźć całego. Reaguj tylko na dobrego pomidora. W ten sposób powiesz: „Przyznaję, że ta część 'Pwojej wypowiedzi ma trochę sensu". ()to, jak mógłbyś zareagować na przytoczone wyżej uwagi rozmówcy:
„To prawda, że spóźniłem się do restauracji”.
„Tak, w styczniu miałam nieprzyjemne starcie z Sheilą”.
„Masz rację. Nie zrozumiałam instrukcji”.
Postaraj się, żeby ostatnie słowo należało do Ciebie. Zależnie od sytuacji i relacji, jakie łączą Cię z krytykantem, możesz nieco urozmaicić tę wypowiedź. Jeśli chcesz po prostu powstrzymać falę krytyki, wystarczy, że uznasz fakt istnienia dobrego pomidora — zgodzisz się z rozmówcą co do określonego fragmentu jego wypowiedzi. Jeżeli jednak chcesz pójść krok dalej i porozmawiać o jakości innego pomidora, możesz dodać uwagę od siebie. Powiedz:
„To prawda, że spóźniłem się do restauracji, ale zazwyczaj wykonuję na czas to, do czego się zobowiązuję.”.
„Tak, w styczniu miałam nieprzyjemne starcie z. Sheilą, ale od tego czasu nasze stosunki są poprawne”.
„Początkowo nic zrozumiałam instrukcji, ale we wtorek przyszła do mnie Ella i wszystko mi wyjaśniła”.
W ten sposób przyznasz, że krytyk ma rację — częściowo — ale to do Ciebie będzie należało ostatnie słowo w rozmowie, która Ciebie dotyczy.