158 6

_{5 0E}«KTVSTHU<TU,VK«VSTA_LrCZ^

, • •„ n^nvcmc*a o od wielkości odkształcenia c _RYS 5 44 ZiktnoU naprx*A pływcc.a pUstyczneg

•    < /nagrzać w celu usunięcia zmagazynowanych podczas

cowania i blachę wyżarzyć <^naS"    |_ccni₀wc jest bardzo często pożądane,

walcowania dyslokacji). ^u™^Kni    - _[aJi Zależność między umocnieniem

_sd>/ stanowi    «*■ ^{5 44 P}^^r°^M *"......

_pt"“A^roporcjonainv do pierw,as,ka kwadratowego , »«*,

dyslokacji (p)

A a, = BGbJp

gdzie (i - stała.

ę tr\m⁷

RYS. 5.45. Wpływ gęstości dyslokacji p na granicę plastyczności Żelaza ■/

jorl John Wiiey A Sons. Inc 1994)

,o$c» dyslokacji na granicę plastyczności Żelaza przedstawiono Wp^ł>^vvinność między umocnieniem odkształceniowym i odkształceniem 5.45    ; ,_{lia dta} siali niestopowej zawierającej 0.4% C. miedzi

• maturze otoc_;

»'<^&d«^awi<mo °^{a ryS}' ^{5 46}

h\

20    30    43 50 60 70

Odkształcenie. %

0    10 20 30 40 50 60 70

Odkształcenie. %

_Wpły^ wartości odkształcenia stali, mosiądzu t miedzi na. a) granice plastyczności. ^ b) wydłużenie iCallmter W D.: Materials "

Science and Engineenng - An Imroduction. Nowy

Umocnienie wydzieleniowe lub cząstkami fazy dyspersyjnej

B.irdzoczęsto do umacniania metali wykorzystuje się cząstki innej fazy. Cząstkami umacniającymi mogą być wydzielenia, na przykład stale umacnia się wydzieleniowo cząstkami węglików lub azotków, a stopy aluminium z miedzią - cząstkami Bogatymi w miedź, lub stabilne cząstki, np. tlenków.

Wyróżnia się dwa mechanizmy oddziaływania dyslokacji z cząstkami (iys.5.47). Wydzielenia koherentne (wydzielenia, na których granicach z osnową jest zachowana ciągłość płaszczyzn i kierunków krystalicznych), zwłaszcza małe, są przecinane przez dyslokacje osnowy. Jeżeli wydzielenia nie mogą być ścięte, gdyż są na przykład zbyt twarde, to dyslokacje opasują cząstki. W procesie omijania takich cząstek przez dyslokacje pozostają wokół cząstek pętle dyslokacyjne. Utrudnianie poślizgowego ruchu dyslokacji przez omijane cząstki przedstawiono na rys. 5.48. ■cbv dyslokacja mogła się przemieszczać, naprężenie t musi być wystarczająco duże do przepchnięcia dyslokacji między cząstkami. Krytyczna sytuacja występuje przy półkolistym wygięciu dyslokacji, gdyż wówczas promień krzywizny

159